Гамазе́я ’магазін’ (Нас.). Рус. дыял. гамазе́я ’хлебны свіран, склад’, укр. дыял. гамазе́я, гамазе́й, гамазі́я, гамазі́й. Паводле Фасмера (1, 391), метатэза з магазея; параўн. рус. магазе́я, магазе́й ’свіран, магазін’, укр. магазе́й ’свіран для хлеба’. Гэтыя апошнія формы паходзяць ад гал. magazijn ’склад’ (аб гісторыі гал. слова гл. Фасмер, 2, 554–555). Фантастычна Рудніцкі, 551; укр. гамазей з магази́н і з уплывам слова музей (!).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́брык ’жыллёвае памяшканне на караблі для каманды’ (ТСБМ). Запазычанне праз рус. кубрик з гал. koebrug ’ніжняя палуба’ (Фасмер, 2, 396–397).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ГАЛ,
адзінка паскарэння ў сістэме СГС (сантыметр, грам, секунда). Абазначаецца гал. 1 гал = 1 см/с2. Названа ў гонар Г.Галілея. Выкарыстоўваецца ў гравіметрыі.
т. 4, с. 441
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Вест ’захад, заходні вецер’ (КТС, БРС) запазычана праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 82) < гал., н.-ням. west ’захад, заходні’ (Фасмер, 1, 304).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дра́іць
(гал. draaien)
чысціць, мыць, націраць да бляску (напр. д. палубу, д. чаравікі).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
норд-о́ст
(гал. noordost)
1) паўночны ўсход, паўночнаўсходні напрамак;
2) паўночна-ўсходні вецер.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Лента ’стужка’ (ТСБМ), пераноснае лента ’прылада для вымярэння даўжыні’ (Сцяшк.), ’вузкі плыт, які складаецца з некалькіх звенняў (на 10–12 бярвенняў)’ (басейн Дзвіны, Нар. сл.). Запазычанне з рус. мовы, дзе лента ’стужка’, а раней (XVII ст.) линта, калуж. линда, відавочна, запазычаны з н.-в.-ням. дыялектнага Linte ’тс’, с.-н.-ням., с.-гал., гал. linte ’стужка, павязка’ < лац. lintea, linteus ’з палатна’ (Фасмер, 2, 482).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бос ’гаспадар, патрон’. Рус. босс, укр. босс. Новае запазычанне з англ. boss ’тс’ (а гэта з гал. baas ’тс’). Гл. Шанскі, 1, Б, 176.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брызе́нт. Рус. брезе́нт, укр. брезе́нт. Бел. і ўкр. словы з рус. мовы (дзе з гал. presenning < франц.; параўн. ням. Present). Падрабязна Фасмер, 1, 211.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зюйд-о́ст
(гал. zuid-ost)
1) паўднёвы ўсход, паўднёваўсходні напрамак;
2) паўднёва-ўсходні вецер.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)