гіпердынамі́я

(ад гіпер- + гр. dynamis = сіла)

самае высокае напружанне арганізма (параўн. гіпадынамія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

узвы́сіць, -ы́шу, -ы́сіш, -ы́сіць; -ы́шаны; зак., каго-што.

1. Узняць увысь, падняць вышэй навакольнага (паэт.).

2. перан. Надаць каму-, чаму-н. больш высокае становішча, значэнне.

У. каго-н. у чыіх-н. вачах.

◊

Узвысіць голас — тое, што і павысіць голас.

|| незак. узвыша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. узвышэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

precedence [ˈpresɪdəns] n. прыярытэ́т, першачарго́васць; першынство́, старшынство́;

in order of precedence па чарзе́;

have/take precedence over быць больш ва́жным/зна́чным; займа́ць больш высо́кае стано́вішча

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Буй ’моцны, халодны вецер’ (Сцяшк. МГ, Яшкін), ’халадэча з ветрам’ (Юрч.), ’высокае, адкрытае для ветру месца, узгорак’ (Бяльк., Яшкін, Нас., Шат., Гарэц.), ’хуткі, востры’ (Нас.), схіл гары, узгорка’ (Яшкін), ’няўступчывы, буян’ (Нас.). Укр. буй ’адкрытае для ветру ўзвышша’, рус. буй ’высокае, адкрытае месца; магільнік’. Першапачаткова, мабыць, ’высокае адкрытае месца’. Так Філін, Происх., 524–525. Гл. яшчэ Ларын, Слово гов. Севера, 6. Фасмер (1, 234) значэнне ’магільнік’ звязвае з швед. уплывам. Калі першая версія правільная, то ўсё да слав. *bujь, *bujьnъ (гл. пад буя́ць). Параўн. Барысава, Бел.-рус. ізал., 9.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

высокаарганізава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае высокую арганізацыю, высокае развіццё; дасканалы. Высокаарганізаваная матэрыя.

2. Які ўмее добра арганізаваць сваю работу, наладзіць самадысцыпліну; дзелавіты, свядомы. Высокаарганізаваная асоба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпа́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прыпару, з’яўляецца прыпарам. Была душная прыпарная цішыня. Самуйлёнак. Сніць, мусіць, прыпарны дзень свой палетак, Жніўную песню — высокае жыта. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Відоліца ’віднае з усіх бакоў, адкрытае, высокае месца’ (стол., Яшк.). Утворана ў выніку узаемадзеяння лексем від і аколіца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бамба́кс

(н.-лац. bombax)

высокае лістападнае дрэва сям. бамбаксавых, пашыранае ў лясах трапічнай Азіі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

узвышэ́нне н

1. (дзеянне) Hébung f -, -en; перан Erhöhung f -, -en;

2. (высокае месца) Erhöhung f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

узгрува́сціць, ‑вашчу, ‑васціш, ‑васціць; зак., што.

З цяжкасцю, з намаганнямі, бязладна ўскласці што‑н. грувасткае на верх чаго‑н. або на што‑н. высокае. Узгрувасціць мэблю на машыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)