вугляво́ды, ‑аў; адз. вуглявод, ‑у, М ‑дзе, м.

Група арганічных злучэнняў, у састаў якіх уваходзяць вуглярод, кісларод і вадарод (напр., крухмал, цукар).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГАЛАГЕНАВАДАРО́ДЫ,

хімічныя злучэнні галагенаў з вадародам, HX (X-F, Cl, Br, I). У звычайных умовах газы (акрамя фторыстага вадароду HF — бясколерная вадкасць) з рэзкім пахам, добра растваральныя ў вадзе. Водныя растворы галагенавадародаў — моцныя к-ты, акрамя раствору HF (к-та сярэдняй сілы). Гл. таксама Бромісты вадарод, Ёдзісты вадарод, Хлорысты вадарод.

т. 4, с. 445

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

wodór, ~oru

wod|ór

м. хім. вадарод

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

БРОМАВАДАРО́Д,

тое, што бромісты вадарод.

т. 3, с. 259

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

hydrogen

[ˈhaɪdrədʒən]

1.

n.

вадаро́д -у m.

2.

adj.

вадаро́дны

hydrogen bomb — вадаро́дная бо́мба

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

нітро́за

(н.-лац. nitrosus = нітравы)

нітрагрупа, якая пры рэакцыі замяшчае вадарод у арганічных злучэннях.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэгідрагена́зы

(ад дэ- + гідраген)

ферменты, якія каталізуюць акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі, адшчапляючы вадарод ад арганічнага рэчыва.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

аднаві́цель, ‑ю, м.

1. Спец. Рэчыва, з дапамогай якога выклікаецца рэакцыя аднаўлення — выдзяленне кіслароду з саставу складаных рэчываў. Вадарод з яўляецца моцным аднавіцелем хімічных злучэнняў.

2. Сродак для аднаўлення ранейшага колеру валасоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разлажы́ць², -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак.

1. што. Тое, што і раскласці¹.

Р. ваду на кісларод і вадарод.

2. перан., каго (што). Давесці да маральнага падзення; дэзарганізаваць.

Р. варожую групоўку.

|| незак. расклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е іраскла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. расклада́нне, -я, н. (да 1 знач.), раскла́дванне, -я, н. (да 1 знач.) і разлажэ́нне, -я, н.

Маральнае р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ВУЛКАНІ́ЧНЫЯ ГА́ЗЫ,

газы, якія выдзяляюцца вулканамі ў час вывяржэння (эруптыўныя) і спакойнай дзейнасці (фумарольныя). У іх уваходзяць пара вады (больш за 90% аб’ёму), дыаксіды вугляроду і серы, аксід вугляроду, метан, вадарод, азот, сера, фторысты і хлорысты вадарод і інш. Эруптыўныя вулканічныя газы выходзяць з кратэра, трэшчын, паверхні магмы, фумарольныя — з паверхні фумарольных палёў і застылай лавы. Праходзячы праз падземныя воды, награюць іх, утвараюцца гарачыя крыніцы (гл. Гейзеры).

т. 4, с. 293

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)