er denkt, er ist ~ wer — ён ду́мае, што ён невядо́ма [немаве́дама] хто
3) звыча́йна
álles wie ~ — як звыча́йна [як ране́й, па-старо́му]
mehr als ~ — бо́лей [больш] як звыча́йна, як заўсёды
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пажада́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, які патрэбны; які адпавядае інтарэсам, патрабаванням. Пажаданыя вынікі. Пажаданы кірунак падзей. □ Грушэўскі адчуў чамусьці непакой за сход: абмеркаванне даклада, а потым вылучэнне кандыдатур магло пайсці не ў пажаданым парадку.Карпюк.
2. Такі, якога чакаюць; жаданы. [Лабановіча і Тукалу] лічылі самымі вясёлымі і пажаданымі людзьмі, якія нікому нічога благога, апроч саміх сябе, не зрабілі.Колас.// Прыемны, мілы. Я лаўлю гэтак добра знаёмы і так пажаданы пах.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
outside4[ˌaʊtˈsaɪd]prep.
1. па-за, за ме́жамі;
outside the door за дзвяры́ма;
outside the area за ме́жамі раёна;
There is a bus stop outside our house. Побач з нашым домам ёсць аўтобусны прыпынак.
2. акрамя́, апрача́, апро́ч, за выключэ́ннем
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
апрача, апроч, акрамя; акрым, кром (абл.) □ за выключэннем, не лічачы, калі не лічыць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
пераве́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм.
1.каго. Наведаць, праведаць. Увечары, калі ўжо добра ўцямнела, Мікола прыйшоў пераведаць маці.Сабаленка.Усім хацелася пераведаць земляка, пагутарыць, падзяліцца навінамі.Краўчанка.
2.што і чаго. Зазнаць. Праходзяць дні, ідуць сваёю чарадою зімы і леты з іх халадамі і спякотамі, з іх бурамі і навальніцамі, а.. [дубы] спакойныя, як чалавек, які ўсё пераведаў на свеце, усё перажыў і ўжо нічога новага не чакае ад жыцця, апроч смерці.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бунтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., каго-што і без дап.
1. Падымаць, узнімаць бунт, удзельнічаць у бунце. Мы [беларускія паэты] былі разам з народам, гнеўна бунтавалі разам з ім, верылі ў будучыню.Купала.Кажуць, што пасля сяляне бунтавалі, Над палацамі клубіўся чорны дым Недалёка той карчмы, дзе быў Купала, На даўгінаўскім гасцінцы векавым.Танк.//перан. Выказваць крайнюю незадаволенасць, пратэставаць. — Што ты, Саўка, бунтуеш? — строга звярнуўся да яго войт.Колас.— Вы што — бунтаваць ўздумалі? — сярдзіта закрычаў аканом на мужчын.Якімовіч.//перан. Бударажыць, хваляваць. [Стэфа:] — Зноў гэтая хата... Адзін напамінак пра яе бунтуе маю душу.Савіцкі.//перан. Бушаваць, кіпець. Мы не верым ані ў бога, ні ў малітвы, І няма для нас другіх свяцейшых слоў, Апроч лозунгаў і заклікаў да бітвы, Апроч песень, ад якіх бунтуе кроў.Куляшоў.Чаго ж ты бунтуеш, лагоднае мора?Вялюгін.
2. Падбухторваць да бунту. [Старшыня:] — Не хочаце рабіць — не рабіце, але і не бунтуйце народ.Навуменка.І вось неўзабаве.. [Марыся] зноў прыедзе ў фальварак бунтаваць парабкаў.Бажко.// Перашкаджаць, шкодзіць. Рыгорка ўзняў крык на Якіма за тое, што той валтузіць і бунтуе работу касцоў, і патрабаваў, каб ён ішоў прэч.Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
besides1[bɪˈsaɪdz]adv.
1. акрамя́ таго́, апрача́, апро́ч таго́;
I don’t really want to go. Besides, it’s too late now. Шчыра кажучы, я не хачу ісці. Акрамя таго, зараз вельмі позна.
2. у дада́так;
discounts on televisions, stereos and much more besides скі́дкі на тэлеві́зары, стэ́рэа і шмат што ў дада́так
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
заблудзі́ць, ‑блуджу, ‑блудзіш, ‑блудзіць; зак.
Збіцца з дарогі, перастаць арыентавацца на мясцовасці. Незнаёмаму з тутэйшымі балотамі чалавеку небяспечна забірацца ў гэтыя нетры: заедзеш, ашаломішся, заблудзіш і не патрапіш выбрацца, бо, апроч густых чаротаў ды неба над галавою, нічога не ўбачыш.Колас.Пайшоў [Сёмка], адбіўся ад мяшчан, заблудзіў у лесе і да цёмнага швэндаўся па глыбокім сн[езе], пакуль выйшаў на дарогу.Гартны.// Пра нечаканае, выпадковае паяўленне каго‑н. дзе‑н. А я тут чаго заблудзіў на могільнік? Блізкіх ці знаёмых шукаю? Каго?Танк.
•••
Заблудзіць у трох соснах — не змагчы разабрацца ў чым‑н. простым.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГАНДЛЁВЫЯ РАДЫ́,
тып гандлёвых збудаванняў, якія складаюцца з шэрагу крам, злучаных у суцэльны корпус. У Зах. Еўропе пашыраны з часоў сталага сярэднявечча (Брэмен, Кракаў, Прага), у Расіі — у 17—19 ст. (Кастрама, Яраслаўль) у стылі класіцызму. На Беларусі вядомыя з 16 ст. Будавалі з цэглы, радзей з дрэва, пераважна ў гарадах і мястэчках. Замкнёныя гандлёвыя рады ўтваралі прамавугольную ці квадратную ў плане гандлёвую плошчу (у Полацку, Шклове, Брэсце, Антопалі, Паставах), П-падобныя аб’ядноўваліся з ратушамі (Нясвіжская ратуша і гандлёвыя рады). У гэтым выявіліся рысы архітэктуры барока. У 2-й пал. 18—19 ст. сфарміраваліся гандлёвыя рады, вырашаныя аднарадным пагонам у цэнтры плошчы, з двухбаковай арыентацыяй крам (у Пружанах), Т-падобныя і двухрадковыя, якія ўтваралі гандлёвую вуліцу (у Пінску). Іх фасады часта аздаблялі галерэямі і аркадамі. Найбольшыя манум. гандлёвыя рады, якія апрочгандл. і складскіх уключалі адм.-грамадскія памяшканні і пабудовы, названыя гасцінымі дварамі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
прыду́маць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Думаючы, раздумваючы, прыйсці да якога‑н. рашэння; здагадацца зрабіць што‑н.; выдумаць. Думалі, думалі хлопцы, як выкрасці кажух. Нічога не прыдумалі, як толькі расперазаць яго і лёгенька сцягнуць.Колас.Маёр не здолеў прыдумаць нічога іншага, апроч лабавога ўдара.Брыль.// Стварыць што‑н. у думках, вынайсці. Прыдумаць мелодыю. □ Сцяг сама Галіна пашыла і на ім лозунг, які прыдумалі разам усе, вось тут жа на бярвенні каля клеці.Галавач.— Гэта — праект новай міны. Наш Сёмка прыдумаў.Брыль.Восень пакуль — не прыдумаеш лепшай.Мележ.
2. Выдумаць тое, чаго не было на самай справе. — Ты хаця не прыдумай чаго. — Нашто мне прыдумваць, калі гэта праўда.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)