1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра плады, злакавыя расліны і пад.: вырасці, паспець.
Добры авёс урадзіўся.
2.якім і ў каго. Аказацца з якімі-н. якасцямі, асаблівасцямі ад нараджэння; нарадзіцца падобным на каго-н. (разм.).
Такім ён ужо ўрадзіўся.
У. ў бацьку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Сямі́к (семикъ) ’конь сямі гадоў’, ’авёс, пасеяны на сёмым тыдні пасля Вялікадня’ (Нас.). Суфіксальныя вытворныя ад сем, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шматрадко́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Пасеяны, размешчаны ў некалькі радкоў. Шматрадковы авёс.
2. Які робіць, апрацоўвае адначасова некалькі радкоў (пра сельскагаспадарчыя машыны). Шматрадковая сеялка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уся́нішча Поле, дзе рос авёс (Мсцісл.Бяльк., Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
АЎСЮ́К,
авёс пусты, жывы авёс (Avena fatua), кветкавая расліна з роду авёссям. метлюжковых. Пашыраны ва ўсіх нетрапічных паясах Зямлі, акрамя Крайняй Поўначы. На Беларусі трапляецца па ўсёй тэрыторыі, на палях, каля дарог. Пустазелле пасеваў аўса пасяўнога і інш. яравых культур.
Аднагадовая травяністая расліна з валасніковым коранем. Сцябло круглаватае, прамастойнае, выш. да 120 см. Лісце лінейнае, пляскатае, шурпатае. Каласкі 2—3-кветныя. Ніжняя кветкавая лускавінка з доўгім каленчата-сагнутым асцюком. Мяцёлка буйная, раскідзістая, даўж. да 30 см. Плод — плевачная верацёнападобная зярняўка. Аўсюк лёгка скрыжоўваецца з аўсом пасяўным і пагаршае яго селекцыйныя якасці.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Бурме́ль (арго) ’ячмень’ (Рам.). Раманаў (там жа) параўноўвае з польск.burwień ’авёс’ (адкуль?). Няясна. Параўн. яшчэ рус.дыял.бурмиться ’каласіцца’ (аб аўсе).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
oat
[oʊt]1.
n., usually oats pl.
авёс аўса́m.
to sow one’s wild oats — спаганя́ць шал маладо́сьці
2.
adj.
аўся́ны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
аўся́нішча, ‑а, н.
Поле, з якога сабраны ўраджай аўса або на якім папярэдняй культурай быў авёс. Трэба было яшчэ з ездзіць на Багуціцкую паляну, праверыць, як там аралі пад грэчку мінулагодняе аўсянішча.Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аўсю́к ’аўсюк, Avena fatua’ (Шат.), аўсюг ’аўсюк, аўсяніца і інш. падобныя расліны’ (маг., Кіс.), рус.овсюг, укр.овсюг, вівсюк, з іншай суфіксацыяй чэш.ovsik, ovsiha, серб.-харв.овсӣк(а). Да авёс (гл.).