харч
(тат. charć, тур. harć, ад ар. harg)
1) тое, што спажываюць, чым жывяцца; прыпасы ежы;
2) корм для жывёлы;
3) перан. тое, што з’яўляецца крыніцай роздуму, разважанняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Зер ’зрок’, ’лямпачка-капцілка’, зе́ра ’агонь, святло’ (Бяльк.). Рус. смал. зер ’агонь на наеў лодкі пры начной лоўлі рыбы’, зёр ’прасвет у лесе’. Адлюстроўвае корань *zьr‑ (гл. зрок, зрэнкі) са знач. ’тое, што відна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паплаве́ц 1, паплавок ’невялікі поплаў’ (ТСБМ). Памяншальнае да по́плаў (гл.).
Паплаве́ц 2 ’палачка з завостраным канцом для пячэння сала на агні’ (Шат.). Няясна. Этымалагічна, мабыць, тое ж, што і паплаво́к, але з іншай суфіксацыяй.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́галь ’няўдалы хлеб’ (ПСл.). Відаць, з польск. rogal ’рагалік’, успрынятага з адмоўным значэннем. Параўн. мар. rohél, чэш. rohlík, названыя паводле падабенства з рогам; тое ж славац. rožek, а таксама ням. Hörnel, Hörnehek (Махэк₂, 515).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Секс ‘усё тое, што адносіцца да палавога жыцця’. Запазычана з англ. sex ‘полавая схільнасць’, sexy ‘сексуальна заклапочаны’, першапачаткова значыла ‘натуральны пол’, што з лац. sexus ‘пол’, роднаснага secāre ‘рэзаць, дзяліць’, г. зн. ‘частка, падзел’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Таке́е ’такое’ (хойн., Шатал.), таке́й ’такі’ (Нас., Юрч. СНС). Дыялектныя формы ад такі́ (гл.) па тыпу тэе, тэй ’тое, той’ (гл.), што ўзніклі, паводле Карскага (1, 155), фанетычным шляхам з адпаведных форм на ‑ой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акулі́ст
(фр. oculiste, ад лац. oculus = вока)
тое, што і афтальмолаг.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
алексі́н
(ад гр. alekso = ахоўваю, абараняю)
уст. тое, што і камплемент.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
алігацэ́навы
(ад аліга- + -цэн);
а-ая эпоха — тое, што і алігацэн.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
алья́с
(с.-лац. aloes, ад гр. aloe)
тое, што і алоэ.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)