дра́га, -і, ДМ дра́зе, мн. -і, драг, ж.
1. Плывучая землечарпальная машына, прызначаная для здабычы карысных выкапняў з дна вадаёма, а таксама для паглыблення дна рэк, азёр і пад.
2. Прылада для здабывання жывёл і раслін, што жывуць на дне вадаёмаў.
|| прым. дра́жны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
апазі́цыя, -і, ж.
1. Супрацьдзеянне, супраціўленне (кніжн.).
Быць у апазіцыі каму-, чаму-н. (будучы нязгодным з чыімі-н. поглядамі і дзеяннямі, супрацьдзейнічаць ім).
2. Група людзей унутры якога-н. грамадства, арганізацыі, партыі і пад., якая вядзе палітыку супрацьдзеяння, супраціўлення большасці.
Парламенцкая а.
|| прым. апазіцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
апанава́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., каго-што.
1. Ахапіць, авалодаць (пра фізічны стан, настрой і пад.).
Жанчыну апанаваў страх.
2. Напасці ў вялікай колькасці, акружыць, накінуцца.
Яго апанавалі сабакі.
3. З’явіцца ў вялікай колькасці (разм.).
Справы апанавалі.
|| незак. апано́ўваць, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абпалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак., што.
1. Прымусіць абгарэць, абвугліцца з усіх бакоў.
Маланка абпаліла ствол елкі.
2. Апрацаваць выраб з гліны і пад. агнём.
А. гаршкі.
|| незак. абпа́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абпа́льванне, -я, н. і абпа́л, -у, м. (да 2 знач.; спец.).
Абпал цэглы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ад’е́хаць, -е́ду, -е́дзеш, -е́дзе; -е́дзь; зак.
1. Паехаўшы, аддаліцца на нейкую адлегласць.
А. ад сяла кіламетраў пяць.
2. Паехаць куды-н., пакінуць дом (горад, вёску і пад.).
А. на поўнач.
3. Зрушыцца з месца, адсунуцца, перастаць шчыльна прылягаць (разм.).
Засаўка ад’ехала.
|| незак. ад’язджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адкаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.
1. Коцячыся, перамясціцца ў які-н. бок на пэўную адлегласць.
Кола адкацілася.
Хваля адкацілася ад берага (перан.).
2. перан. Пра войска: хутка адступіць пад націскам праціўніка.
Адкаціўся вораг за раку.
|| незак. адко́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. адка́т, -у, М -ка́це, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абабі́цца, -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; зак. (разм.).
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пашкодзіцца, адбіцца, адпасці (пра рэчы, тынк і пад.).
2. перан. Звыкнуцца з чым-н., перастаць заўважаць дрэннае.
За столькі год абабіліся, дык і зараз церпім.
|| незак. абабіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
крыві́ць, крыўлю́, кры́віш, кры́віць; кры́ўлены; незак., што.
1. Рабіць крывым, перакошаным, выгнутым.
К. абцасы.
2. Перакошваць у грымасе (пра твар, губы, рот і пад.)
К. губы.
◊
Крывіць душой — гаварыць няшчыра, не так, як падказвае сумленне.
|| зак. пакрыві́ць, -крыўлю́, -кры́віш, -кры́віць; -кры́ўлены і скрыві́ць, скрыўлю́, скры́віш, скры́віць; скры́ўлены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
купа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак., каго-што.
Апускаць у ваду для мыцця, асвяжэння і пад.
К. дзіця.
|| зак. вы́купаць, -аю, -аеш, -ае; -аны.
|| звар. купа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. вы́купацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. купа́нне, -я, н.
|| прым. купа́льны, -ая, -ае.
К. касцюм.
К. сезон.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лі́чбавы, -ая, -ае.
1. Абазначаны лічбамі, выражаны ў лічбах.
Лічбавыя даныя.
Л. вынік.
2. Які пераводзіць інфармацыю ў двайковы код з дапамогай электронных сістэм; прызначаны для апрацоўкі, захавання, перадачы і пад. такой інфармацыі.
○
Лічбавая вылічальная машына — вылічальная машына, якая пераўтварае велічыні, прадстаўленыя ў выглядзе набору лічбаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)