Жмо́тка ’позыў (пры паносе)’ (Сл. паўн.-зах.). Відаць, звязана з коранем жаць 2 (параўн. сцісквае ў грудзях, схваткі), аднак шлях утварэння няясны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кле́я ’кусты, дзе знаходзяцца дробныя пушыстыя звяркі пры ачапленні ў час палявання’ (Нас., Яшк.). Няясна.
◎ Клея́ ’ўклея’ (З нар. сл.). Гл. уклея.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кружо́к ’рэдкая плеўка на кішках жывёлы, на якой пры кармленні нарастае лой’ (КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах.). Метафарычна да круг 8 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Любоцце, любоцця, любоценне ’тое, што люба, прывабнае, прыгожае’ (Крыў., Дзіс.; ТС). Утворана ад любата́ (гл.) пры дапамозе суфікса ‑ьje, з адцягненым значэннем.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Малажа́й, моложе́й, моложяй ’атава’ (Клім.; драг., Жыв. сл., Сл. Брэс.). Палескі рэгіяналізм, утвораны ад mold‑ пры дапамозе суфікса ‑ějь. Да малады́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малібоны ’непатрэбныя натацыі’ (карэліц., Жыв. сл.). Скажоная форма мале́бен (гл.) пры ад’ідэацыі мальбоніць. Суфікс аформіўся пад уплывам забабоны, праклёны. Гл. таксама мальбоны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маху́тка ’крышачка’, ’малютка’ (Нас.). Да ма́ханькі (гл.). Утворана пры дапамозе суфікса ‑ут‑ (балтыйскім адпаведнікам да якога з’яўляецца літ. ‑ut‑as, ‑ut‑is).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мянтосіць ’мянціць’ (смарг., Сл. ПЗБ). З польск. miętosić ’мяць, камячыць’ (Мацкевіч, там жа, 3, 105), але пры ад’ідэацыі мета, мянця ці мянташка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Няба́вам (niebawam) ’праз некаторы час’ (Пятк. 2). Да бавіць (гл.), утворана пры дапамозе суф. -ам, па паходжанні — канчатак творн. скл. м. р.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Падка́рні ’маленькія саначкі, якія прычэпліваюцца да санак пры перавозцы бярвення’ (Жд. 2). Гл. карьі©© ‑н‑, відаць, пад уплывам карнаты, карпаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)