трыфалія́та

(ад лац. tres = тры + foliatus = лістковы)

дрэвавая або кустовая расліна сям. рутавых, якая выкарыстоўваецца як прышчэпа для ўсіх цытрусавых, а таксама для стварэння жываплотаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

убу́хаць сов., разг.

1. вбу́хать;

у. тры вядры́ вады́ — вбу́хать три ведра́ воды́;

2. (истратить) ухло́пать;

у. шмат гро́шай — ухло́пать мно́го де́нег

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Касары́ ’сузор’е (тры побач зоркі)’ (Нар. лекс.), ’сузор’е Плеяд, стажары’ (Сл. паўн.-зах.), укр. косарі ’сузор’е Арыёна’, рус. косари ’адно з сузор’яў Млечнага шляху’, польск. kosarze ’сузор’е Арыёна’, да касар (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

грош, гро́ша, мн. гро́шы, -аў, м.

1. Дробная медная манета ў царскай Расіі.

Хай грошай ні гроша, абы слава хароша (прыказка). Ні гроша няма.

2. Разменная дробная манета ў некаторых еўрапейскіх краінах.

◊

Ні ў грош не ставіць каго-, што-н. — зусім не цаніць, не лічыцца з кім-, чым-н.

Устаўляць (уставіць) свае тры грошы (разм., неадабр.) — умешвацца ў чужыя справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сапра́ўдны, -ая, -ае.

1. Які адпавядае рэчаіснасці, аўтэнтычны, рэальны, праўдзівы.

С. дакумент.

2. Які захоўвае сваю сілу, дзейнічае.

Білет с. тры дні.

3. Які з’яўляецца лепшым узорам чаго-н., ідэалам каго-, чаго-н.

С. мастак.

Сапраўдная дружба.

4. Пра адмоўныя якасці каго-н. (разм.).

С. дурань.

○

Сапраўдны лік — у матэматыцы: усякі лік, дадатны або адмоўны, цэлы або дробавы.

|| наз. сапра́ўднасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

невядо́ма, безас. у знач. вык.

Няма звестак аб кім‑, чым‑н. Дзе .. [Валодзя], што з ім — невядома ўжо тры дні. Васілеўская. На што.. [Пракоп Сыс] толькі спадзяваўся — невядома. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.

Паведаміць (паведамляць) па радыё. Кожныя тры гадзіны метэаролагі радзіруюць у эфір пра стан надвор’я ў розных раёнах Беларусі. «Маладосць».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уразла́д, прысл.

Разм. Не ладзячы між сабою. Жыць уразлад. // Нязладжана, бязладна. Спяваць уразлад. □ Скрозь густоту зараснікаў убачыла тры пары ног, што ступалі ўразлад, як папала. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шэсць, шасці, Т шасцю, ліч. кольк.

Лік і лічба 6. Шэсць падзяліць на тры. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 6. Лясной дарогай Міця прайшоў вёрст шэсць. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́еденный в разн. знач. вы́едзены, мног. павыяда́ны;

◊

не сто́ит вы́еденного яйца́ погов. тры гро́шы не варт (не ва́рта), не варт вы́едзенага яйца́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)