алю́р

(фр. allure)

віды руху каня (хада, рысь, інахадзь, галоп, скачок).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

наго́н, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. нагнаць (у 4, 5, 7, 9 і 10 знач.).

2. Час, які наганяецца пры руху (пра цягнікі, караблі і пад.). Зрабіць наган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымірэ́нства, ‑а, н.

Разнавіднасць апартунізму ў рабочым руху, заснаваная на палітыцы прымірэння з класавым ворагам, на сціранні класавых супярэчнасцей; згодніцтва. // Ухіленне ад канфліктаў, барацьбы. Прымірэнства з дрэннай якасцю працы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бі́тнік, ‑а, м.

Прадстаўнік пасляваеннага стыхійнага анархічна-бунтарскага руху моладзі (галоўным чынам у ЗША і Вялікабрытаніі), якая выказвае пратэст супраць буржуазнай маралі тым, што парушае нормы супольнага жыцця людзей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арбі́та, -ы, ДМ -бі́це, мн. -ы, -бі́т, ж.

1. Шлях руху нябеснага цела, а таксама касмічнага апарата, карабля.

А.

Марса.

2. перан., чаго або якая. Сфера дзеяння, распаўсюджання чаго-н.

3. Вочная ўпадзіна, вачніца.

Аж вочы павылазілі з арбіт.

|| прым. арбіта́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чыгу́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Рэйкавая дарога, прызначаная для руху цягнікоў.

Пракласці чыгунку.

Рамонт чыгункі.

2. Комплекснае транспартнае прадпрыемства, якое забяспечвае перавозку пасажыраў і грузаў па такой дарозе.

Працаваць дыспетчарам на чыгунцы.

3. Чыгунная печка (разм.).

|| прым. чыгу́начны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шпале́ра, -ы, мн. -ы, -ле́р і -аў, ж.

1. толькі мн. Матэрыял у выглядзе шырокіх палос узорыстай паперы для абклейкі сцен у жылых памяшканнях.

2. толькі мн. Шарэнгі войск па баках руху каго-н.

3. звычайна мн. Рад дрэў, хмызняку па баках дарогі (спец.).

|| прым. шпале́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апартуні́зм, ‑у, м.

Варожая марксізму-ленінізму плынь у рабочым руху і ў пралетарскіх партыях, якая прапаведуе згодніцтва з буржуазіяй, падпарадкаванне інтарэсы пралетарыяту інтарэсам буржуазіі і адмаўленне ад рэвалюцыйных метадаў барацьбы.

[Ад лац. opportunus — зручны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перапа́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Спец.

1. Збудаванне, пераважна ступеньчатае, для рэгулявання руху вады ў каналах з нахіленым дном.

2. Розніца паміж верхнім і ніжнім узроўнем (вады, тэмпературы і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брандва́хта, ‑ы, ДМ ‑хце, ж.

1. Вартавое судна на рэйдзе або ў порце для назірання за выкананнем устаноўленых правіл руху караблёў, шлюпак і пад.

2. Дапаможнае судна землечарпальнага каравана.

[Гал. brandwacht.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)