whole2 [həʊl] adj.
1. уве́сь, цэ́лы;
the whole day уве́сь дзень
2. цэ́лы; непашко́джаны;
whole milk неразве́дзенае малако́
♦
the whole lot (of) infml мно́ства, ку́ча (чаго-н.);
go the whole hog даво́дзіць да канца́; ісці́ на ўсё;
swallow smth. whole згадзі́цца з чым-н. не ду́маючы; прыня́ць што-н. на ве́ру
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Смята́нік ‘дзядкі аптэчныя, Agrimonia eupatoria L.’ (Касп., Кіс. маг.). Укр. смета́нник ‘тс’, польск. дыял. śmietannik ‘тс’, таксама і інш. расліны: Trifolium montanum, Lilium martagon, н.-луж. snietana ‘вятроўнік вязалісты, Filipendula ulmaria Maxim.’. Праабражэнскі (2, 335) утварае ад sъmetana (гл.), гл. таксама Гаўлава (Studia Etym. Brun., 3, 99), якая сцвярджае, што мар. smetaník ‘таемнік, Lathrae squamaria L.’ даваўся каровам пасля піцця, каб яны давалі тлустае малако. ЕСУМ (5, 320) тлумачыць выкарыстаннем расліны для выпарвання збанкоў для малака.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
torebka
ж.
1. торба, торбачка; сумачка; радыкюль; мяшэчак;
mleko w ~ch — малако ў пакетах;
2. анат. сумка;
torebka stawowa — сустаўная сумка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
це́льный
1. (не составной) суцэ́льны;
це́льный кусо́к суцэ́льны кава́лак;
2. (обладающий единством) цэ́льны, цэ́ласны, цэ́лы; (единый) адзі́ны;
це́льный хара́ктер цэ́льны хара́ктар;
3. (неразбавленный) неразве́дзены; (натуральный) натура́льны;
це́льное молоко́ неразве́дзенае малако́;
це́льное вино́ неразве́дзенае (натура́льнае) віно́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
half-and-half
[,hæfənˈhæf]
1.
adj.
1) пало́ва на пало́ву
2) ні ры́ба, ні мя́са; ні то́е, ні сёе
2.
adv.
у ро́ўнай прапо́рцыі
3.
n.
1) малако́ зьмяша́нае са сьмята́най
2) Brit. мяша́ны алькаго́льны напо́й
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
па́раны
1. прич. па́ренный;
2. прич. кипячённый;
1, 2 см. па́рыць 1, 4;
3. прил. паре́ный;
~ная бру́чка — па́реная брю́ква;
4. прил. кипячёный;
~нае малако́ — кипячёное молоко́;
◊ танне́й за ~ную рэ́пу — погов. деше́вле па́реной ре́пы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Mel in ore, verba lactis, fel in corde, fraus in factis
Мёд на языку, малако на словах, жоўць у сэрцы, падман у справе.
Мёд на языке, молоко на словах, желчь в сердце, обман в деле.
бел. Хітры чалавек гаворыць як лістом сцеле, а ў кішэні гарачы камень трымае. На языку мёд, а пад языком лёд. Лістам сцелецца, а ўкусіць цэліцца.
рус. Речи что мёд, а дела как полынь. Словами, что листьем, стелет, а делами, что иглами, колет. В глаза льстит, а за глаза пакостит. На языке мёд, а в сердце лёд. Голос соловьиный, а жало змеиное. Мягко стелет, да жестко спать.
фр. Parle la bouche mais le cœur n’y touche (Рот говорит, a сердце не затрагивает).
англ. When the fox preaches, then beware your geese (Когда проповедь читает лиса ‒ береги гусей).
нем. Honig im Munde, Galle im Herzen (Мёд во рту, жёлчь в сердце).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Saepe est etiam sub palliolo sordido sapientia (Caecilius)
Часта і пад брудным адзеннем тоіцца мудрасць.
Часто и под грязным платьем скрывается мудрость.
бел. І чорная карова белае малако дае. Пышная душа ва ўбогім целе.
рус. Не пригож лицом, да хорош умом. Одет просто, а на языке вестей/речей со сто. Черна корова, да бело молочко. У мужика кафтан сер, да ум у него не волк съел. В рубищах часто находится велик господин. Хоть весь в заплатках, да парень с ухваткой. Не гляди, что растрёпаны рукава, зато ухватка какова.
фр. Noire poule pond blanc œuf (Чёрная курица несёт белые яйца). Sagesse dépasse la beauté (Мудрость превосходит красоту).
англ. Wisdom is often found under a shabby cloak (Мудрость часто прячется под поношенной одеждой). The clothes do not make a man (Одежда не делает человека).
нем. Eine schwarze Kuh gibt auch weiße Milch (Чёрная корова даёт также белое молоко).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
закры́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад закрыць.
2. у знач. прым. Які мае дах, сцены; крыты. Закрыты вазок. □ Малако прывезлі ў закрытай зялёнай машыне. Пальчэўскі.
3. у знач. прым. Не для ўсіх даступны. Закрыты партыйны сход. Закрыты конкурс.
4. у знач. прым. Скрыты, не яўны; унутраны. Закрытая форма туберкулёзу.
•••
Закрытае галасаванне гл. галасаванне.
Закрытае мора гл. мора.
Закрытае пісьмо гл. пісьмо.
Закрытая навучальная ўстанова гл. установа.
Закрыты склад гл. склад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ква́рта, ‑ы, ДМ ‑рце, ж.
1. Даўнейшая мера вадкіх і сыпкіх рэчываў, роўная чацвёртай частцы гарца, або 0,70577 літра. Кварта жыта. □ Амброжык Кубел разгуляўся, Са ўсімі шчыра цалаваўся, І кварту трэцюю ўжо ставіў, І ўсёю выпіўкаю правіў. Колас. // Металічны кубак роўны прыблізна гэтай меры. Антон зачарпнуў у вядры і паднёс да губ знаёмую медную кварту. Ракітны. Тося разлівае па квартах малако. Савіцкі.
2. У музыцы — чацвёртая ступень дыятанічнага гукарада. // Інтэрвал, які ахоплівае 4 ступені.
[Ад лац. quarta — чацвёртая.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)