працо́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Цокаючы, прайсці, праехаць. Працокала па лесвіцы абцасікамі-цвічкамі жанчына. Хомчанка. Працокаў каванымі капытамі конь вазніцы, правёз у фаэтоне пышную даму ў футры, няйначай немку. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спу́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.

Адчуць спалох; напужацца, спужацца. Спудзіўся конь, скочыў убок і стаў на цвёрдае — не праваліўся. Пташнікаў. Перад судом [прадстаўнікі адміністрацыі] стаялі насцярожана. Сёй-той і добра спудзіўся. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыно́к, ‑нка, м.

Памянш. да тын; невялікі тын. Наўкол прыгожай агародкай зялёны двор абняў тынок. Машара. — Ты бяжы, мой конь, ды на Сож бяжы, Стукні капытом у стары тынок. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лихо́й​II разг. (удалой) хва́цкі, зухава́ты; уда́лы; (залихватский) заліхва́цкі; (молодецкий) маладзе́цкі;

лиха́я пе́сня маладзе́цкая (уда́лая, хва́цкая) пе́сня;

лихи́е партиза́ны уда́лыя партыза́ны;

лихо́й вид хва́цкі (зухава́ты, маладзе́цкі) вы́гляд;

лихо́й конь уда́лы (хва́цкі) конь;

лихо́й па́рень зухава́ты (уда́лы) хло́пец;

лихо́й в рабо́те уда́лы (хва́цкі) у пра́цы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

*Лугоўе, лугоўя ’ямка, выкапаная курыцай на зямлі’, ’месца, дзе качаўся конь’ (віл., Сл. ПЗБ). З лагоўя < прасл. logovьje. Аб мене а > у гл. Карскі, 1, 112–113.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пашавэ́лак ’неахайны’ (астр., Сл. ПЗБ). Экспрэсіўнае ўтварэнне, якое, можна меркаваць, з ла- < прасл. po‑ ’псеўда-’ (параўн. укр. пикінь ’нікудышні конь, шкапа, здыхляціна’) і шавяліцца^слаба шавеліцца’ > ’неахайны’ (?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

брыка́цца, ‑а́ецца; незак.

1. Біць нагамі, брыкаць. Конь спачатку не хацеў насіць чалавека на сваёй спіне, іржаў, брыкаўся. Бядуля. // Брыкаць адзін другога. Коні пачалі брыкацца. // Мець звычку біць нагамі, брыкаць. Гэты конь брыкаецца. // Рабіць рэзкія рухі, дрыгаць нагамі, жадаючы вызваліцца (пра чалавека). Дзяўчаты з рогатам неслі хлопца да рэчкі, той брыкаўся, крычаў. Гурскі.

2. перан. Разм. Упарціцца, упірацца. [Максім:] — З выгляду здаецца — «ані вэзь», брыкаецца, абражаецца, а скончыць тым, што прыгорнецца да цябе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карнаву́хі, ‑ая, ‑ае.

З абрэзаным або пакалечаным вухам. Карнавухі конь. □ А быў ён, Шарык, не з ціхіх.. Брахаў .. нават на жоўтага, карнавухага ката Базыля, абы той трапіў яму па вока. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наглыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. каго-чаго. Праглынуць у вялікай колькасці. Наглытаўся шчупак плотак. □ Конь храпе, пылу наглытаўся з-пад ног, мокры ўвесь... Пташнікаў.

2. Разм. Наесціся. Наглытацца за абедам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наўскапыта́, прысл.

Абл. Наўскач. [Зыгмусь:] — Я — хоп за павады! Конь спужаўся, а я — скок на яго ды наўскапыта ў лес! Толькі і бачылі мяне! Колас. Рысак наўскапыта памчаўся па роснай лугавіне. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)