Verbum

анлайнавы слоўнік

зіма́ ж. зима́;

◊ сіро́цкая з. — сиро́тская зима́;

з. і ле́та — кру́глый год;

ко́лькі лет, ко́лькі зім! — ско́лько лет, ско́лько зим!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да зоркі (у 1 знач.), зорак. Зорная астраномія. □ Над цёмным дахам усё паварочвала свой зорны коўш Вялікая Мядзведзіца. Чыгрынаў.

2. Пакрыты, усеяны зоркамі; з мноствам зорак. Ноч цёмная, зорная, ціхая. Дамашэвіч.

3. Які ідзе з розных месц да аднаго пункта. Зорны прабег. Зорны паход.

•••

Зорны год гл. год.

Зорны дождж гл. дождж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

антрапаге́н, ‑у, м.

Спец. Апошні перыяд геалагічнай гісторыі Зямлі, які налічвае ад 1,7 млн. да 3,5 млн. год і звязаны з узнікненнем чалавека.

[Ад грэч. ánthrōpos — чалавек і genos — зараджэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малале́тні, ‑яя, ‑яе.

Якому нямнога год ад роду. Малалетні сведка. // Які знаходзіцца ў дзіцячым узросце. Свеціць месяц паўночны Па сон малалетняга сына. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

васьмідзесяціго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у восемдзесят гадоў.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося восемдзесят год назад. Васьмідзесяцігоддзе фабрыкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохсотгадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца, існуе чатырыста год. Чатырохсотгадовая гісторыя дзяржавы.

2. Які мае адносіны да чатырохсотгоддзя (у 2 знач.). Чатырохсотгадовы юбілей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шасцісотгадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца, існуе шэсцьсот год. Шасцісотгадовы перыяд.

2. Які мае адносіны да шасцісотгоддзя (у 2 знач.). Шасцісотгадовы юбілей горада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ *Летавішча, лётовище ’гадавое кола ў ствале дрэва’ (Нік.; ельск., ЛАПП), лун. летовішчэ ’кольца на розе, паводле якога можна вызначыць, колькі год карове’ (Шатал.). Суфікс -išče надае значэнне выніку дзеяння. Да летаваць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГІДРАЭНЕРГЕТЫ́ЧНЫЯ РЭСУ́РСЫ,

запасы энергіі рачных патокаў і вадаёмаў сушы. Адносяцца да катэгорыі аднаўляльных энергарэсурсаў. Вызначаюцца ў кілаватах сярэднегадавой эл. магутнасці або ў кілават-гадзінах эл. энергіі за год. Адрозніваюць патэнцыяльныя гідраэнергетычныя рэсурсы (колькасць воднай энергіі, якую можна атрымаць, выкарыстаўшы цалкам сцёк рэк на ўсім іх працягу) і тэхн. рэсурсы (магчымыя для выкарыстання па тэхн. умовах, частка патэнцыяльных рэсурсаў). Па некат. ацэнках патэнцыяльныя гідраэнергетычныя рэсурсы зямнога шара складаюць 3750 млн. кВт (32 900 млрд. кВт·гадз) электраэнергіі за год, з іх каля 12 300 (37%) — тэхн. рэсурсы. Энергет. рэсурсы рэк Беларусі: патэнцыяльныя каля 1 млн. кВт (7,5 млрд. кВт·гадз) выпрацоўкі электраэнергіі за год, тэхн. рэсурсы вызначаюцца ў 2,5—3 млрд. кВт·гадз за год (30—40% ад патэнцыяльных).

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Unus dies gradus est vitae

Адзін дзень ‒ прыступка жыцця.

Один день ‒ ступенька жизни.

бел. Што раз, то бліжэй да смерці. Гады ідуць ‒ не ждуць: зіма, лета ‒ і год, зіма, лета ‒ і год.

рус. Не в гору живётся, а под гору. Не живём, дни проживаем. День да ночь, сутки прочь, а к смерти всё ближе. День мой ‒ век мой, а неделя ‒ и весь живот. Час от часу ‒ к смерти ближе.

фр. Chaque instant de la vie est un pas vers la mort (Каждое мгновенье жизни ‒ шаг к смерти).

англ. One cannot put back the cloc.k (Нельзя повернуть время вспять).

нем. Jeder Tag hat seinen Abend (Каждый день имеет свой вечер).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)