Verbum

зве́рху, прысл.

1. У напрамку ўніз.

З. пасыпалася лісце.

Глядзець з. ўніз (таксама перан.: адносіцца да каго-н. з пагардай, высакамерна).

2. З боку вышэйстаячых органаў.

Дырэктыва з.

3. Па паверхні, у верхняй частцы чаго-н.

Тлушч плавае з.

Масла сапсавалася толькі з.

змыць, змы́ю, змы́еш, змы́е; змы́ты; зак., што.

1. Мыццём ліквідаваць, зняць.

З. з сябе пот.

З. сваю віну (перан.).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Знесці (вадой, цячэннем).

Вада змыла бярвенне.

|| незак. змыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. змыў, змы́ву, м. (спец.).

зні́зіць, зні́жу, зні́зіш, зні́зіць; зні́жаны; зак., каго-што.

1. Апусціць ніжэй, зменшыць вышыню (напр., палёту) чаго-н.

З. самалёт.

2. перан. Зрабіць ніжэйшым (па ступені, велічыні, інтэнсіўнасці і пад.).

З. сабекошт.

З. патрабаванні.

|| незак. зніжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. зніжэ́нне, -я, н.

знітава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. гл. нітаваць.

2. што. Пераплесці, злучыць чым-н.

З. правады.

3. перан., каго-што. Аб’яднаць, згуртаваць.

З. брыгаду.

|| незак. зніто́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. зніто́ўванне, -я, н.

|| наз. знітава́нне, -я, н. (да 2 знач.).

кабала́, -ы́, ж.

1. У старажытнай і сярэдневяковай Русі: даўгавое абавязацельства, якое ставіла пазычальніка ў асабістую маёмасную залежнасць ад пазыкадаўцы, а таксама сама гэта залежнасць (гіст.).

2. перан. Поўная залежнасць ад каго-н.; прыгнёт.

Трымаць у кабале.

|| прым. каба́льны, -ая, -ае.

Кабальная залежнасць.

каза́рма, -ы, мн. -ы, -за́рм і -аў, ж.

1. Спецыяльнае памяшканне для размяшчэння вайсковых часцей.

2. перан. Пра вялікі непрыгожы змрочны будынак.

|| прым. каза́рменны, -ая, -ае.

Казарменная дысцыпліна.

○

Казарменнае становішча — пастаяннае знаходжанне ў вайсковай часці або на прадпрыемстве людзей, пераведзеных на ваеннае становішча.

калаці́цца, калачу́ся, кало́цішся, кало́ціцца; незак.

1. Дрыжаць, хістацца, трэсціся.

Сцены калоцяцца ад выбухаў.

К. ад страху.

Лісце калоціцца.

Сэрца моцна калоціцца.

2. Сварыцца, біцца (разм.).

3. перан. Непакоіцца, хвалявацца за каго-, што-н., клапаціцца аб кім-н.; ашчадна расходаваць.

К. за сваё дабро.

кало́да¹, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ло́д, ж.

1. Кароткае тоўстае бервяно.

2. Вулей, зроблены з камля дуплістага дрэва.

Чатыры калоды пчол.

3. перан. Пра непаваротлівага, нязграбнага чалавека (разм., пагард.).

◊

Цераз пень калоду (разм., неадабр.) — дрэнна, абы-як (рабіць што-н.).

капры́з, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Беспадстаўнае, але настойлівае жаданне, патрабаванне чаго-н., недарэчная задума, дзівацтва.

Дзіцячы к.

2. перан., чаго. Што-н. нечаканае, выпадковае ў той ці іншай сферы жыцця.

К. моды.

К. прыроды.

|| прым. капры́зны, -ая, -ае.

Капрызнае надвор’е.

павыска́кваць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -ае; -аем, -аеце, -аюць; зак.

1. Выскачыць — пра ўсіх, многіх.

Людзі павыскаквалі з хат.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.), перан. Нечакана выпасці адкуль-н. — пра ўсё, многае (разм.).

Коркі павыскаквалі з бутэлек.