należeć się

należ|eć się

незак. належаць;

~y mi się sześć dni urlopu — мне належыць шэсць дзён адпачынку;

~y mu się wymówka — яго чакае вымова; ён заслужыў вымову

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zaboleć

zabol|eć

зак.

1. забалець, разбалецца;

~ała mnie głowa — у мяне забалела галава;

2. перан. прычыніць боль; засмуціць; закрануць;

~ały mnie jego słowa — яго словы закранулі мяне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przemilczeć

przemilcz|eć

зак.

1. змаўчаць, замаўчаць;

~ałem jego nieobecność w pracy — я змаўчаў пра яго адсутнасць на працы;

2. прамаўчаць;

~ał cały wieczór — ён прамаўчаў увесь вечар

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przyćmić

przyćmi|ć

зак.

1. зацямніць, зацьміць;

~ć światło lampy — зацямніць святло лямпы;

2. перан. зацьміць, прыглушыць; перавысіць;

ten czyn ~ł jego sławę — гэты ўчынак прыглушыў яго славу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przyłożyć

przył|ożyć

зак. прыкласці; прыбавіць;

~ożyć rękę — прыкласці руку;

dobry, że choć do rany go ~óż! — добры, хоць да раны яго прыкладай!;

~ożyć klapsa — даць плескача (шлепака)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

fill​2 [fɪl] v. (with) напаўня́ць; напаўня́цца; запаўня́ць; запаўня́цца

fill in [ˌfɪlˈɪn] phr. v.

1. запаўня́ць (бланк, анкету і да т.п.)

2. дава́ць апо́шнія зве́сткі; уво́дзіць у курс спра́вы;

I filled him in. Я ўвёў яго ў курс справы.

3. (for) замяшча́ць, замяня́ць (каго-н.);

I’m filling in for him while he is on leave. Я замяшчаю яго, пакуль ён у адпачынку.

fill out [ˌfɪlˈaʊt] phr. v. папраўля́цца, акругля́цца, паўне́ць;

Her cheeks began to fill out. Яна пачала паўнець з твару.

fill up [ˌfɪlˈʌp] phr. v. напаўня́ць; напаўня́цца;

We filled up (the car) with petrol. Мы заправіліся бензінам.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

speed​2 [spi:d] v.

1. (sped) ху́тка бе́гчы, імча́цца; ляце́ць;

The car sped along the street. Машына праімчалася па вуліцы;

The news sped swiftly over the country. Навіна хутка абляцела ўсю краіну.

2. (sped) набіра́ць, павялі́чваць ху́ткасць;

speed one’s step паскара́ць крок;

speed the work працава́ць хутчэ́й

3. (speeded) перавыша́ць ху́ткасць;

He was fined for speeding. Яго аштрафавалі за перавышэнне хуткасці.

4. fml (speeded) спяша́цца; падганя́ць, прыспе́шваць;

The drugs will speed his recovery. Гэтыя лекі паскораць яго выздараўленне.

speed up [ˌspi:dˈʌp] phr. v. павялі́чваць ху́ткасць, паскара́ць;

The train soon speeded up. Цягнік імкліва набраў хуткасць.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пы́хать несов.

1. (ярко гореть) пала́ць;

2. (жаром) ды́хаць;

печь пы́шет жа́ром печ ды́хае гарачынёй;

3. (выпускать воздух) пы́хкаць;

грибы́ пы́хают под нога́ми грыбы́ пы́хкаюць пад нага́мі;

4. перен. пала́ць; гарэ́ць;

щёки его́ пы́шут румя́нцем шчо́кі яго́ пала́юць (гара́ць) румя́нцам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

улучше́ние

1. (действие) паляпшэ́нне, -ння ср.; неоконч. пале́пшванне, -ння ср.; см. улу́чшить, улучша́ть;

2. в др. знач. паляпшэ́нне, -ння ср.;

в его́ здоро́вье наступи́ло улучше́ние у яго́ здаро́ўі надышло́ паляпшэ́нне;

внести́ улучше́ния в проце́сс произво́дства уне́сці паляпшэ́нні ў працэ́с вытво́рчасці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жубрава́ць ’доўга старанна працаваць’, ’выпрошваць’ (Юрч.). Польск. żubrować ’ачышчаць збожжа ад восцей, прапускаючы яго праз спецыяльны апарат żubrównik’. Першае бел. значэнне магчыма тлумачыць як развіццё запазычанага польск., другое адлюстроўвае гукавую змену жабраваць (гл. жабра́к). Але і першае магло ўзнікнуць непасрэдна на бел. глебе ў выніку семантычнага развіцця паводле мадэлі ’выпрошваць’ > ’пакутаваць’ > ’цяжка працаваць’ (параўн. слав. trǫdъ ’хвароба’ > ’праца’). У сувязі з другім значэннем параўн. яшчэ серб.-харв. жу̏борити ’рабіць лёгкі шум’, балг. дыял. жуборя ’шумець’, макед. жубори ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)