набраха́ць, ‑брашу, ‑брэшаш, ‑брэша; зак.
Разм. пагард. Нагаварыць многа ўсялякай лухты. А язычлівыя перасудніцы-мяшчанкі паспелі набрахаць усяго-ўсякага цэлыя каробкі. Гартны. // Сказаць няпраўду, налгаць. [Наўмыснік Чарпакевічу:] — Ты мне набрахаў тады, што Хурс мне падаруе за верную службу хутар. Чорны. // Узвесці паклёп. [Васіль:] — Мала таго, што .. [Антось] уцёк, як дэзерцір, дык яшчэ і набрахаў на завод. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прастакава́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Прастадушны, няхітры. [Лёня] мне спачатку здаўся сціплым, нават па-сялянску трошкі прастакаватым. Сабаленка. // Недалёкі, наіўны. [Максім:] — Прызнацца, .. [Яшка] і мне не падабаецца. Не ведаю нават чаму. Хоць вельмі і ліпне да мяне, такі ахвочы на паслугі. Наконт жа сувязі з паліцыяй і дэфензівай — наўрад ці ён здатны. Вельмі нейкі прастакаваты. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дабро́, -а́, н.
1. Усё станоўчае, карыснае.
Жадаць дабра каму-н.
2. Добрыя справы, учынкі.
За маё д. ды мне ў рабро (з нар.). Зрабіць многа дабра людзям.
3. Маёмасць, рэчы, пажыткі (разм.).
У іх куфры поўныя дабра.
4. Што-н. нягоднае, непатрэбнае, дрэннае (разм., іран.).
Такога дабра нам і дарма не трэба.
◊
Не з дабра — не ад добрага жыцця.
Не на дабро — пра тое, што можа прывесці да дрэнных вынікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шча́сце, -я, н.
1. Стан і пачуццё поўнай, найвялікшай задаволенасці.
Сямейнае ш.
Іх шчасцю не было канца.
2. Поспех, удача.
Мне выпала ш. быць знаёмым з тым чалавекам.
Яго ш., былі побач людзі, выратавалі (у знач. вык.: яму пашанцавала).
◊
На шчасце —
1) каб былі поспех, удача ў каго-н., каб шанцавала каму-н. (даць, зрабіць, сказаць што-н.);
2) у знач. пабочн. сл. выражае задавальненне з выпадку чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мудраге́ль, ‑я, м.
Разм. Той, хто мудрагеліць, хітруе. — О, бач, мой сынок, мудрагель які стаў! Задачу нялёгкую ты мне задаў... Чарнушэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прывыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да прывыкнуць.
•••
Не прывыкаць — аб тым, што ўжо стала звычайным, прывычным. [Янка:] — Рабіць мне не прывыкаць. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыту́л, ‑у, м.
Разм. Тое, што і прытулак (у 1 знач.). Твае паляны і лясы Далі прытул мне і пасцель. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прааналізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., што.
Зрабіць аналіз. — За цябе, брат, аб’ектыў працуе, а мне трэба самому ўсё прааналізаваць, запісаць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жанчыналю́б, ‑а, м.
Пра мужчыну, які празмерна заляцаецца да жанчын. — Я не жанчыналюб, і жаночая спадніца няздольнш закруціць мне галаву. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адве́чнасць, ‑і, ж.
Выс. Існаванне з самага пачатку; спрадвечнасць; далёкае мінулае. Мне марыцца: Нібыта той дарогай з адвечнасці вярнуліся гады. Кляшторны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)