m -(e)s, -e пасляабе́дзенны час, друга́я пало́ва дня
am ~, des ~s — пасля́ абе́ду, у друго́й пало́ве дня
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
АГРЭМА́Н
(франц. agrement),
папярэдняя згода ўрада адной краіны на прызначэнне пэўнай асобы ў якасці кіраўніка дыпламат. прадстаўніцтва другой краіны. Паводле Венскай канвенцыі аб дыпламат. зносінах 1961 без агрэману такое прызначэнне не можа адбыцца. Пасля атрымання агрэману асоба становіцца персонай грата. Прычыны адмовы ў агрэману тлумачыць не абавязкова.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
агульна...,
Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) агульнаадзіны, абавязковы для ўсіх і ўсяго ў меж. вызначаных другой часткай слова, напрыклад: агульнагарадскі, агульнавайсковы, агульнаславянскі; 2) уласцівы ўсім тым, хто названы або ўсяму таму, што названа ў друг частцы слова, напрыклад: агульначалавечы, агульнадэмакратычны; 3) які датычыцца усіх і пашыраецца на ўсіх; уласцівы ўсім (пр; якасць, уласцівасць, названую ў другой частцы складанага слова), напрыклад: агульнаабавязковы, агульнавядомы, агульнакарысны; 4) які закранае самае галоўнае, істотнае, не прыватны, не спецыяльны, напрыклад: агульнаадукацыйны, агульнатэарэтычны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апе́нька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Рмн. ‑нек; ж.
Познаасенні жаўтаватага колеру ядомы грыб, які расце каля пнёў або карэнняў дрэў. Вакол старых.. пнёў выцягвалі адна перад другой угору доўгія шыі апенькі.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манало́г, ‑а, м.
Працяглая гаворка, словы дзеючай асобы ў літаратурным творы, звернутыя да другой асобы або да самога сябе ці непасрэдна да гледача. Маналог Гамлета. Маналог Карнейчыка ў п’есе К. Крапівы «Канец дружбы».
[Грэч. monologos ад mónos — адзін і logos — слова, гаворка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэто́рсія, ‑і, ж.
Абмежавальныя меры (павышэнне таможных пошлін, адмаўленне ў допуску на сваю тэрыторыю чужаземцаў і пад.) адной дзяржавы ў адказ на аналагічныя дзеянні другой дзяржавы з мэтай прымусіць апошнюю адмовіцца ад іх.
[Лац. retorsio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэцы-
(лац. decem = дзесяць)
першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае дзесятую долю меры, што названа ў другой частцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Гарба́та ’чай’ (БРС, Касп., Нас., Бяльк., Сцяшк. МГ). Укр.дыял.зах.герба́та, гарба́та ’тс’. Запазычанне з польск.herbata (дыял.harbata) ’чай’. У першай частцы гэтага слова лац. назва расліны наогул (herba), у другой бачаць паўд.-кіт. назву чаю tē. Як думаюць некаторыя даследчыкі (агляд гл. у Слаўскага, 1, 416), у польск. мову назва трапіла праз гал.herba thee (адсюль і іт.erba tè). Гл. Слаўскі, там жа; Брукнер, 171. Паводле іншай версіі (Слаўскі, там жа), у другой частцы слова трэба бачыць лацінізаваную форму назвы чаю ‑thea (такая форма засведчана даўно).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лідзі́руючы,
1.‑ая, ‑ае. Дзеепрым.незал.цяпер.ад лідзіраваць.
2.‑ая, ‑ае; узнач.прым. Які становіцца першым, які лідзіруе. У лідзіруючай групе другой зоны ідуць пяць каманд.«Звязда».
3.Дзеепрысл.незак.ад лідзіраваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абсячы, абрэзаць ніжнія галінкі, сучкі на дрэве. Язэп тым часам аблюбаваў на ўскрайку тры маладыя елачкі, крыху падцерабіў іх знізу, нахіліў адну да другой і.. звязаў верхавіны.Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)