шлю́пка

(рус. шлюпка, ад гал. sloep = шлюп)

невялікае бяспалубнае парусна-грабное парусна-вяслярнае або маторнае судна з моцным корпусам (напр. выратавальная ш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шпанго́ўты

(гал. spanthout, ад spant = бэлька + hout = дрэва)

папярочныя выгнутыя брусы ў корпусе карабля ці самалёта, якія забяспечваюць трываласць бартоў і днішча.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АРЛЕАНЭ́

(Orléanais),

гістарычная правінцыя ў Францыі. Уключае дэпартамент Луара, часткова Луар і Шэр, Эр і Луар, Йёна, Эсон. Пл. 17,7 тыс. км². Нас. каля 1,1 млн. чал. (1982). Гал. горад Арлеан.

т. 1, с. 482

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АРАМА́ЗД,

у армянскай міфалогіі вярхоўнае бажаство, тварэц неба і зямлі, бог урадлівасці. Яго эпітэт — «ары» (мужны). Гал. свяцілішча Арамазд было ў культавым цэнтры стараж. Арменіі Ані (сучасны Камах на тэр. Турцыі).

т. 1, с. 451

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕЛАРУ́СКАЯ НАЦЫЯНА́ЛЬНАЯ ПА́РТЫЯ

(БНП),

палітычная партыя дэмакр. кірунку. Створана ў крас. 1994. Кіруючы орган паміж з’ездамі — Вышняя рада. Асн. мэты: нац. адраджэнне, дасягненне поўнай незалежнасці Беларусі, стварэнне прававой дэмакр. дзяржавы. Гал. прынцыпы дзейнасці: нацыяналізм як лепшая духоўная якасць чалавека, нац. ідэя як гал. дзейная сіла грамадства, духоўнае адраджэнне на аснове хрысц. этыкі і маралі. Выступае за стварэнне рыначнай эканомікі, развіццё навук. і вытв. патэнцыялу, макс. выкарыстанне ўнутр. прыродных рэсурсаў, выгаднага геапаліт. становішча Беларусі. Арг-цыі БНП дзейнічаюць ва ўсіх абласцях Беларусі.

т. 2, с. 419

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Гардзе́ль 1 ’глотка, горла’ (Сл. паўн.-зах.), ’горла’ (Сцяшк.). Запазычанне з польск. gardziel ’тс’ (ужо ў ст.-бел. мове ў XVII ст. было ўзята з польск. гардель; гл. Булыка, Запазыч., 79). Да паходжання польск. слова гл. Слаўскі, 1, 258 (< зах.-слав. *gr̥t‑ělь).

Гардзе́ль 2 ’ліна’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. гарде́ль, карде́ль ’ліна для падымання ветразя’. У рус. мове з гал. kardeel, kordêl ’ліна’ (а гэта з франц. cordelle). Гл. Фасмер, 1, 393. У бел. мову слова пранікла, відаць, з рус. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

антахло́р

(ад гр. anthos = кветка + chloros = жаўтаваты)

жоўты пігмент у клетачным соку некаторых раслін, гал.ч. у пялёстках кветак, часам сцёблах і лістах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ба́нка​1

(гал. bank)

1) падводная водмель, узвышэнне ў адным месцы марскога дна;

2) папярочная лаўка на вёсельным судне для весляроў і пасажыраў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гал

[ад іт. G. Galilei = прозвішча іт. фізіка і астранома (1564—1642)]

адзінка паскарэння ў СГС сістэме адзінак, роўная 1 см/с​2.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

какаду́

(ням. Kakadu, ад гал. kakatoe < малайск. kakatǔa)

папугай з доўгім чубам і моцнай дзюбай, пашыраны ў Аўстраліі, Тасманіі і на прылеглых астравах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)