Verbum

заня́цца², 1 і 2 ас. не ўжыв., зо́ймецца; зак.

Пачаць гарэць, разгарацца; наступіць, пачацца (пра раніцу, зару).

Гэта хата занялася ад суседняй.

Пажар заняўся з канца вёскі.

Занялося на раніцу.

Заняўся золак.

|| незак. займа́цца, -а́ецца.

дане́сці², -нясу́, -нясе́ш, -нясе́; зак.

1. Зрабіць службовае данясенне аб чым-н.

Разведка данесла камандаванню пра набліжэнне праціўніка.

2. на каго (што). Зрабіць данос; тайна паведаміць.

Нядобразычліўцы данеслі на яго.

|| незак. дано́сіць, -но́шу, -но́сіш, -но́сіць.

відно́¹, безас., у знач. вык.

1. Пра наяўнасць дастатковага святла, асвятлення дзе-н.

На вуліцы ўжо было в.

2. Тое, што і відаць (у 1 і 3 знач.).

З-за пылу было не в. дарогі.

вы́сыпацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -плецца; зак.

1. Сыплючыся, вываліцца.

Бульба высыпалася з мяшка.

2. З’явіцца на паверхні ў вялікай колькасці (пра атмасферныя ападкі, сып).

Раніцай высыпаўся іней.

Адзёр высыпаўся.

|| незак. высыпа́цца, -а́ецца.

вы́тарашчыцца, -шчуся, -шчышся, -шчыцца; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра вочы: шырока раскрыцца ад здзіўлення.

2. на каго-што. Уставіцца, шырока раскрыўшы вочы.

Чаго ты вытарашчыўся?

|| незак. вытарэ́шчвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

барахло́, -а́, н., зб. (разм.).

1. Старыя непрыгодныя рэчы, а таксама што-н. дробязнае, нязначнае.

Мяхі з барахлом.

Вырабляць рознае б.

2. перан. Пра каго-, што-н. дрэннае (лаянк.).

Гэта не чалавек, а нейкае б.

адсе́сці, -ся́ду, -ся́дзеш, -ся́дзе; -се́ў, -се́ла; -ся́дзь; зак.

1. Перасесці далей ад каго-, чаго-н.

А. ад акна.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца, адстаць (пра скарынку хлеба).

|| незак. адсяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

абсо́хнуць, -ну, -неш, -не; абсо́х, -хла; -со́хні́; зак.

Стаць сухім, высахнуць зверху.

Зямля абсохла.

◊

Малако на губах не абсохла ў каго-н. —пра таго, хто яшчэ надта малады і нявопытны.

|| незак. абсыха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

адкаса́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́ецца; зак.

1. Адвярнуцца, апусціцца (пра што-н. закасанае).

Рукавы адкасаліся.

2. перан., ад каго-чаго. Вызваліцца, пазбавіцца ад чаго-н. дакучлівага, непатрэбнага; адчапіцца.

А. ад непрыемнай размовы.

адкрасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Скончыць красаваць, адцвісці (пра збожжавыя).

Жыта адкрасавала.

2. перан. Паблякнуць, страціць маладосць, прыгажосць.

Сваё адкрасавала дзяўчына.

|| незак. адкрасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.