сланцаватая метамарфічная горная парода, якая ўтварылася пры руху мас горных парод па паверхні тэктанічных разрываў, пры пераціранні і сцісканні мінералаў зыходных парод.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
экано́мія
(гр. oikonomia = загадванне гаспадаркай)
1) ашчаднасць, беражлівасць пры расходаванні чаго-н.;
2) уст. памешчыцкая гаспадарка капіталістычнага тыпу;
3) выгада, якая атрымліваецца пры ашчадным расходаванні чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
энафта́льм
(ад гр. en = у, на + ophthalmos = вока)
западанне вочнага яблыка ў вочную яму пры траўмах вока, прыатрафіі тлушчавай клятчаткі вочнай ямы і інш. (параўн.экзафтальм).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
granulate
[ˈgrænjəleɪt]1.
v.t.
1) драбі́ць, гранулява́ць, ператвара́ць у зярні́сты стан (цу́кар)
Wounds granulate in healing — Ра́на пры заго́йваньні пакрыва́ецца тка́нкай зь зярні́стым вы́глядам
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ве́хатнік ’хвошч зімуючы, Equisetum hiemale L.’ (віц., Кіс., Крывіч, 4, 1923; Інстр. II). Вузкарэгіянальнае ўтварэнне ад вехаць (гл.) пры дапамозе суф. ‑нік; функцыя Nomen instrumenti вызначальнай асновы пры гэтым перайшла ў Nomina agentis; параўн. вехаць ’скрутак саломы, травы, хвашчу, які выкарыстоўваўся замест анучы для мыцця посуду, мэблі’ → ’хвошч, з якога робіцца гэты скрутак’. Параўн. таксама вехаць ’хвошч’ = хвашча́нка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́бмарак ’расліна букашнік, Jasione montana L.’ (Касп., Кіс., маг.). Укр.чарніг.о́бморочник (Аненкаў, 179). Ад дыял.вобмарак ’непрытомнасць’, таму што адвар гэтай расліны ўжываецца ад галаўнога болю і пры непрытомнасці. У адносінах намінацыі параўн. такія назвы, як укр.огник ’расліна, Jurinea cyanoides’, подорва ’дзікі (мышыны) гарошак’, якія ўтвораны ад назваў хвароб, таму што ўжываюцца як лекі пры гэтых хваробах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Вірыць, ст.-бел.вирити, вирить ’абвінавачваць’ (Гарб.). Дзеяслоў, утвораны пры дапамозе суф. ‑it‑i ад ві́ра2 (гл.).
Віры́ць ’утвараць віры, круціць, бурліць’; ’бурліць, кіпець, вірыцца’ (БРС, КТС). Польск.уст.wirzyć się ’віраваць’, чэш.vířiti ’кружыцца, узнімацца, віраваць’, славац.víriť ’кружыцца’, víriť sa ’кружыцца (пра снег, ваду, паветра)’. Утворана ад вір1пры дапамозе суф. ‑it‑i.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Матру́шкі ’маточкі нітак, якія выкарыстоўваюцца замест чаўнака пры тканні выкладаннем’ (Бір. дыс.; капыл., Жыв. сл.; слуц., КЭС), мотру́шкі ’каляровыя маточкі ўтоку пры ўзорным тканні’ (нараўл., Уладз.), матру́ха ’прылада, на якую навіваюць ніткі, матавіла’ (Бір. дыс.; шчуч., Сцяшк. Сл.), капыл.матру́шка ’невялікі скрутак лык’. Пад уплывам дзеяслова матаць з вяртуха, вяртушка (Сл. ПЗБ). Параўн. таксама мату́шка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паця́гавіч, пацяжывіч ’адмысловая палка, якой пакручваюць навой пры тканні на кроснах’ (КЭС, лаг., Касп.; віл., Сл. ПЗБ; мсцісл., Жыв. сл.; віл., Шатал.; Дэмб. 2). Утворана ад пацягвацьпры дапамозе суфікса ‑авіч. Параўн. польск., вялікапольск. pociągacz ’кій для прытрымлівання навою з асновай’. Сюды ж ганц.па(ц)цяжка ’кола з зубцамі ў пярэднім навоі красён’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скру́жкі, скру́шкі, скру́жыны ‘амецце, адходы пры ачыстцы збожжа’ (талач., рас., Шатал.; ц.-палес., Выгонная, Лекс. Палесся, 83), скружа́віны ‘не выбітыя цэпам каласы, што ляжаць наверсе рэшата пры скружванні’ (Жд. 1). Укр.дыял.скру́жкі, польск.skrążki, skrążyny, skrążak ‘невялікае рэшата, якое служыць для “скружвання”’, kružyny ‘скружкі’, серб.-харв.skrúžak, skruška, славен.skròžek, skrožki, skrožina ‘тс’. Прасл.*sъkrǫgъkъ. Да скружваць (гл.).