и​I союз і, ды;

госуда́рство рабо́чих и крестья́н дзяржа́ва рабо́чых і сяля́н;

нас тро́е — оте́ц, мать и я нас тры душы́ — ба́цька, ма́ці і (ды) я;

догна́ть и перегна́ть дагна́ць і перагна́ць;

и вы, и я, и они́ і вы, і я, і яны́;

и рад вас ви́деть, но не могу́ і рад вас ба́чыць, але́ не магу́;

я обеща́л прие́хать — и прие́хал я абяца́ў прые́хаць — і прые́хаў;

он и э́того не зна́ет ён і гэ́тага не ве́дае;

мы прости́лись, и ло́шади поскака́ли мы развіта́ліся, і ко́ні паскака́лі;

и наступи́ло утро і наста́ла ра́ніца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рай (род. ра́ю) м., прям., перен. рай;

◊ р. зямны́ — рай земно́й;

ра́да б душа́ ў р., ды грахі́ не пуска́юць — посл. рад бы в рай, да грехи́ не пуска́ют;

з мі́лым рай і ў будане́ — посл. с ми́лым рай и в шалаше́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

па́ранка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Разм.

1. Запраўленая паранай бульбай ці мукой і завараная кіпнем сечка або мякіна на корм жывёле. [Гаспадар:] — Трэба карове паранкі ў апошні раз зрабіць,.. дык я мякіну бяру... Галавач. Гарэла газнічка, трашчаў за печчу цвыркун, пахла паранкаю і падгарэлаю бульбай. Грахоўскі.

2. Параная бульба ў лушпінах. Бацька мой служыў калісьці У пана за парабка. Век галодны, рад быў лыжцы Саладухі з паранкай. Гілевіч. Увайшлі [Галя і Васіль] у цёмныя сенцы — запахла бульбай-паранкай, нечым кіслым, але прыемным. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фала́нга ​1, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

1. Баявы парадак пяхоты і конніцы ў старажытных грэкаў, шчыльна самкнуты строй з некалькіх шарэнгаў.

2. перан. Кніжн. Рад, шарэнга каго‑, чаго‑н. Без канца доўгая фаланга чаўноў і лодак упіраецца ў бераг вострымі насамі. Колас.

3. Вялікая абшчына, камуна (у сацыяльным утапічным вучэнні фур’ерыстаў).

4. Іспанская фашысцкая партыя.

[Грэч. phalanx.]

фала́нга ​2, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

У анатоміі кожная з трох кароткіх трубчастых костачак пальца.

[Грэч. phalanx.]

фала́нга ​3, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

Ядавітая жывёліна класа павукападобных.

[Грэч. phalanx.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

session

[ˈseʃən]

n.

1) сэ́сія f., пасе́джаньне n.

Parliament is now in session — Парлямэ́нт цяпе́р на сэ́сіі

2) рад пасе́джаньняў

3) пэры́яд пасе́джаньняў

This year’s session of Parliament was unusually long — Сёлета сэ́сія парлямэ́нту была́ незвыча́йна даўга́я

4) сэ́сія f., трымэ́стар -ру m.

the summer session — ле́тні трымэ́стар

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

zanik, ~u

м.

1. знікненне; адміранне; страта;

zanik pamięci — страта памяці;

2. мед. атрафія;

zanik mięśni — атрафія мышцаў (цягліц);

3. рад. заміранне; затуханне;

zanik fal — затуханне хваляў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Лаг 1 ’жэрдка, якую прыстаўляюць да воза і коцяць па ёй дрэвы’ (Жд. 2) < прасл. lagъ < lagati ’класці’, якое з’яўляецца ітэратыўным дзеясловам да łožiti ’класці’ (Бернекер, 683).

Лаг 2 ’прыбор для вымярэння хуткасці руху судна або пройдзенай ім адлегласці’ (ТСБМ) < з гал. log ’тс’ праз рускую мову (гл. Фасмер, 2, 445).

Лаг 3 ’борт судна’ (ТСБМ) < рус. лаг ’рад гармат на адным борце карабля’ < гал. laag ’тс’ (Матцэнаўэр, Cizí sl., 235) ці з ням. Lage ’сукупнасць гармат на адным борце судна’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Панара́д ’каркас, аснова калёс’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Мат. Гом.), ’ткацкі станок’ (Мат. Гом., Нар. сл.), ’поўны камплект колаў’ (Інстр. I), ’другарадныя часткі бота: сцелькі, заднікі і інш.’ (Гарэц.), ’усе ткацкія прылады’ (Сцяшк. МГ, Інстр. II), понара́д ’тс’ (Влад.), панаро́д ’калёсы з драбінамі; матэрыял на ніз ботаў’ (Др.-Падб.). Беларускі рэгіяналізм. Утворана пры дапамозе прыст. па‑ ад нарад (гл.) або як бязафіксны дэрыват ад *панарадзіць < нарадзіць (гл.); далей да рад. У інш. слав. мовах з іншымі прыстаўкамі: рус. снаря́д ’снасць, прылады’, чэш. nářadí ’прылады’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Спару́да ‘пабудова; гмах будынка’ (Беларусіка, 19, 225). З укр. спору́да ‘будыніна’, ад спору́дити ‘збудаваць, узнесці’, што да прасл. дыял. *vъz‑po‑rǫditi, якое чаргуецца з *vъz‑po‑ręditi, параўн. рус. соорудить ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 381). У сувязі з гэтым, застаюцца сумненні адносна балтыйскага паходжання ўсх.-слав. аруд (гл.), ст.-бел. орудъ ‘засек’, выказаныя Супруном (ЭСБМ, 1, 152), на фоне ст.-рус. орудница ‘кладоўка зброі’, укр. дыял. оруда ‘праца’ і пад., на якім настойвае Анікін, Опыт, 90. Параўн. таксама рад 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

грош м.

1. грош, полкопе́йки ж.;

2. ист., разг. де́ньга́ ж., де́нежка ж.;

◊ г. цана́ — (каму, чаму) грош цена́ (кому, чему);

ні гро́ша не ва́рта — гроша́ ме́дного (ло́маного) не сто́ит;

ні за г. прапа́сці (загі́нуць) — ни за грош пропа́сть;

у г. не ста́віць — ни в грош не ста́вить;

уваткну́ць свае́ тры гро́шы — су́нуть свой нос;

за свой г. ко́жны харо́ш — посл. за свой грош ка́ждый хоро́ш;

ко́жны гад чужо́му гро́шу рад — ка́ждый гад чужо́му гро́шу рад;

не было́ ні гро́ша, ды ра́птам алты́н — не́ было ни гроша́, да (и) вдруг алты́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)