гекталі́тр

(ад гекта- + літр)

мера вадкасцей або сыпкіх рэчываў у метрычнай сістэме мер, роўная 100 літрам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ка́бельтаў

(гал. kabeltouw)

1) марская мера даўжыні, роўная 185,2 м;

2) тоўсты марскі пяньковы канат.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пя́дзя, ‑і, ж.

1. Старая мера даўжыні, роўная адлегласці паміж канцамі расцягнутых вялікага і ўказальнага пальцаў.

2. Невялікі ўчастак зямлі, прасторы. Кожную пядзю зямлі тут Сваім засланялі мы целам. Танк. У людзей было так мала сенажаці, што яны калаціліся за кожную пядзю. Колас.

•••

Ні пядзі — ніколькі (не аддаць, не саступіць, звычайна пра зямлю).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

семяры́к, ‑мерыка, м.

1. Старая руская мера (ліку, вагі, аб’ёму і пад.), якая змяшчае ў сабе сем якіх‑н. адзінак, а таксама прадмет, які складаецца з сямі частак. Семярык жыта.

2. Сем коней у адной запрэжцы. А палац у агнях, служба ўся ў кунтушах, Семярык каля ганка, стаеннікі белыя Рыюць дол капытамі. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трэ́палка ‘льномялка’ (ПСл), трэ́панка, тро́панка ‘вытрапаны лён’ (Мат. Гом.), ‘пасма лёну’, ‘мера выцертага і вытрасенага валакна, роўная 2–3 жменям’ (Уладз., Трух.), трэ́панка ‘трапальніца’ (Уладз.). Да трапа́ць1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трэць ‘трэцяя частка чаго-небудзь’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк.), ст.-бел. треть ‘тс’, ‘трэцяя частка зямельнага надзелу (мера плошчы)’ (ГСБМ). Субстантываваны парадкавы лічэбнік трэці (гл.), параўн. траціна, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Gallne

f -, -n гало́н (мера аб’ёму вадкіх i сыпучых рэчываў у Англіі i ЗША)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

precaution

[prɪˈkɔʃən]

n.

асьцяро́га; засьцяро́га f.

а) to take precaution against — прыня́ць за́хады засьцяро́гі супроць чаго́

б) Locking doors is a precaution — Замыка́ньне дзьвярэ́й — ме́ра засьцяро́гі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

extent

[ɪkˈstent]

n.

1) праця́гласьць, адле́гласьць f.; прасто́ра f.

2) абша́р; прасто́р -у m.

3) ступе́нь f.; ме́ра f.

to a great extent — у зна́чнай ступе́ні

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Літр ’аб’ём і ёмістасць у 1000 см³’ (ТСБМ), літар (Сцяшк.), літра ’тс’ (Янк. 2, Бір., Мат. Гом.; пух. Сл. ПЗБ), ст.-бел. литра ’фунт’ (Зб. Крапіве, 293), ’12 маткоў прадзенага золата, шоўку’, ст.-рус. литра ’тс’. Лексема літр паходзіць з франц. litre ’1 літр’ < litronмера аб’ёму’ < с.-лац. litraмера вадкасці’ (Слаўскі, 4, 306). Літра ўзыходзіць да ст.-рус. литра, якое са ст.-слав. литра < ст.-грэч. λίτρα < іт. liþra, ідэнтычнае да лац. libra ’вага’, ’фунт’ (Фасмер, 2, 503).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)