ста́дый, ‑я, м.

Адзінка вымярэння адлегласці ў многіх старажытных народаў, роўная прыблізна 200 м. Вавілонскі стадый — каля 195 м.

[Грэч. Stadion.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стажырава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Праходзіць стажыроўку дзе‑н. Басалыга ўжо каля двух месяцаў стажыраваў у «Новым свеце». Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стукатня́, ‑і, ж.

Разм. Тое, што і стукат. Працую, стукаю ўсё каля дрэў. За стукатнёй хіба пачуеш спеў? Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пры́пе́к, прі́пік, пры́пяк, пры́пык ’месца, пляцоўка перад чалеснікамі печы’; ’выступ печы або дашчаны насціл каля печы, на якім можна сядзець або ставіць што-небудзь; прымурак’ (ТСБМ, Касп., Яруш., Бяльк., Дразд., Нік. Очерки, Сл. ПЗБ, ТС, ПСл, Шушк.). Рус. смал. при́пек ’лава каля печы; прыпек’, укр. припек ’прыпек; ляжанка’. Слова ўзнікла ў выніку зваротнай дэрывацыі ад пры́печ, прыпе́чак з узнаўленнем этымалагічнага зычнага ‑к‑, магчыма, не без уплыву слова прыпёк 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Му́шка 1 ’сівец, Nardus stricta L.’ (браг., Шатал.). Да мы́чка 3 (гл.).

Му́шка 2 ’шчацінне на назе каля капыта’ (браг., Шатал.). Да мы́чка 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Па́нка ’корань аеру’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом.). Памяншальнае ад панна (гл. пан). Параўн. яшчэ панны, а таксама кантэкст: «Панка з косамі сядзіць каля рэчкі ззелянеўшы».

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыса́днік ’кветнік каля хаты; агародчык; парк, сквер’ (ТСБМ, Гарэц.), ’непладовыя дрэвы ў пладовым садзе’ (Др.-Падб.). З прыса́ды (гл.). Семантычна, безумоўна, паўплывала і паліса́днік (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

or [ɔ:, ə] conj. ці, або́, альбо́;

Is he going or not? Дык ён ідзе ці не?;

for a day or two на па́ру дзён, на дзень-другі́;

without help or advice без пара́ды і (без) дапамо́гі;

or so прыблі́зна, не́шта каля́ (гэ́тага);

It costs 10 pence or so. Гэта каштуе каля дзесяці пенсаў;

or else а то (іна́чай), іна́кш;

Hurry up or else we’ll be late. Хутчэй, а то спознімся.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

herúm

adv вако́л, наво́кал, каля́

um die Écke ~ — за раго́м (вуліцы)

die Zeit ist ~ — час прайшо́ў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

кары́та ж Trog m -(e)s, Tröge; Fúttertrog m (кармушка);

◊ разбі́тае [старо́е] кары́та (пра што-н непрыдатнае) álter Krémpel [Schrott];

заста́цца каля́ разбі́тага кары́та mit geschéiterten Hóffnungen dásitzen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)