ксерагра́фія

(ад ксера- + -графія)

спосаб электрафатаграфіі, заснаваны на дзеянні святла на матэрыял са святлоадчувальным слоем з паўправадніка, на які перад здымкай наносіцца электрастатычны зарад.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

а́лібі

(лац. alibi = у іншым месцы)

юр. доказ невінаватасці абвінавачанага, заснаваны на тым, што ён у момант, калі адбывалася злачынства, знаходзіўся ў іншым месцы.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

до́свед м

1. Erfáhrung f -, -en; Wéltkenntnis f -; Routíne [ru-] f -;

жыццёвы до́свед Lébenserfahrung f, Lébensweisheit f;

з свайго́ до́сведу áus éigener Erfáhrung, erfáhrungsmäßig;

заснава́ны на до́сведзе erfáhrungsgemäß;

абме́н до́сведам Erfáhrungsaustausch m;

выкарысто́ўваць чый-н до́свед j-s Erfáhrungen áuswerten;

2. філас Empiríe f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

гармані́чны

(гр. harmonikos)

1) заснаваны на прынцыпах гармоніі (напр. г. рад);

2) стройны, мілагучны, зладжаны (напр. г. верш);

3) раўнамерны, рытмічны (напр. г-ыя ваганні).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дагматы́чны

(гр. dogmatikos)

1) заснаваны на догмах;

2) уласцівы дагматыку; бяздоказны, катэгарычны;

3) адцягнены, абстрактны, схематычны;

4) які адносіцца да дагматыкі (напр. д-ае багаслоўе).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

канцэнтры́чны

(ад лац. con = з, разам + цэнтр)

1) які мае агульны цэнтр (напр. к-ыя кругі);

2) заснаваны на канцэнтрызме (напр. к-ая сістэма навучання).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эбуліяскапі́я

(ад лац. ebullio = выкіпаю + -скапія)

метад даследавання, заснаваны на вымярэнні павышэння тэмпературы кіпення раствору якога-н. рэчыва ў параўнанні з тэмпературай кіпення чыстага растваральніку

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

нячы́сты, -ая, -ае.

1. Брудны, неахайны.

Н. пакой.

2. Неаднародны, з дамешкамі чаго-н.; забруджаны.

Нячыстая вада.

3. Неахайна выкананы, неакуратны (разм.).

Нячыстая апрацоўка.

4. Невыразны, не зусім дакладны, правільны (пра гукі, выказванне думак; разм.).

Н. голас.

5. перан. Які не вызначаецца сумленнасцю, здольны да махлярства; заснаваны на махлярстве.

Нячыстая справа.

6. Звязаны са злым духам, чараўніцтвам; д’ябальскі (разм.).

Нячыстае месца.

7. у знач. наз. нячы́сты, -ага, м. Злы дух, чорт.

Вось табе і смяльчак, а нячыстага баіцца.

◊

Нячыстая сіла (разм.) — чорт, д’ябал.

Нячысты дух — чорт, д’ябал, нячысцік.

|| наз. нечыстата́, -ы́, ДМ -стаце́, ж. (да 1—5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пра́ўда, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Тое, што адпавядае рэчаіснасці; ісціна.

Гаварыць праўду.

П. вочы коле (прыказка). Што п., то п. (сапраўды, на самай справе; разм.).

2. Парадак, заснаваны на справядлівасці, сумленнасці.

Шукаць праўды.

Стаяць за праўду.

3. Тое, што і правата (разм.).

Ваша п. (вы правы).

4. у знач. вык. і пабочн. сл. Сапраўды, на самай справе.

І п., дождж ідзе.

Я, п., забыла пра сход.

5. злуч. уступальны. Хоць і (разм.).

Сенакос добры, п. крыху далекавата ад вёскі.

◊

Па праўдзе кажучы, пабочн. сл. (разм.) — ужыв. пры падкрэсліванні правільнасці, праўдзівасці сказанага, таго, што сцвярджаецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аўтарыта́рны

(фр. autoritaire = уладны, ад лац. auctoritas = улада, уплыў)

1) заснаваны на безагаворачным падпарадкаванні ўладзе, дыктатуры (напр. а. рэжым);

2) які імкнецца навязаць свой аўтарытэт.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)