схала́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Сярэдневяковая філасофія, якая стварыла сістэму штучных, чыста фармальных, лагічных аргументаў для тэарэтычнага абгрунтавання дагматаў царквы.

2. Фармальныя веды, адарваныя ад жыцця, якія грунтуюцца на адцягненых разважаннях, што не правяраюцца вопытам.

|| прым. схаласты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сярэ́браны, -ая, -ае.

1. Зроблены з серабра.

Сярэбраная лыжка.

2. Які змяшчае серабро.

Сярэбраная руда.

3. перан. Колерам або бляскам падобны да серабра.

С. іней.

4. Меладычна звонкі, высокага тону.

С. голас.

С. звон.

◊

Сярэбранае вяселле — дзень дваццаціпяцігоддзя шлюбнага жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інтраспе́кцыя

(лац. introspectio)

метад вывучэння псіхічнага жыцця чалавека саманазіраннем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мана́х, ‑а, м.

Член царкоўнай абшчыны, які жыве ў манастыры, даўшы абяцанне весці аскетычны спосаб жыцця. Незадоўга да вайны з горада прыязджалі да возера манахі. Галавач. // Разм. Аб мужчыне, які вядзе адзінокі, аскетычны спосаб жыцця. — [Дубейка:] — Калега — манах. Ён любіць глуш і адзіноцтва і хоча жыць пустэльнікам. Колас.

[Ад грэч. monachos — адзінокі, які жыве ў адзіноце.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Майня́ ’сярэдняя частка невада ў выглядзе мяшка’ (Яшкін, З жыцця) — у выніку распадабнення зычных ‑тн‑ > ‑йн‑. Да матня́ (гл.). Укр. палт., рус. матня́ ’тс’ (< мата́цца). (Фасмер, 2, 582).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

біягене́з, ‑у, м.

Тэорыі, якія адмаўляюць паяўленне жыцця на Зямлі ў выніку ўзнікнення жывых істот з нежывой матэрыі.

[Ад грэч. bíos — жыццё і génesis — паходжанне, узнікненне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рацыяналі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Паслядоўнік рацыяналізму (у 1 знач.).

2. Той, хто разважліва адносіцца да жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

све́цкасць, ‑і, ж.

Уласцівасць свецкага (у 1 знач.). Свецкасць манеры. // Паводзіны, манеры, уласцівыя свецкаму чалавеку. // Свецкі ўклад жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сексапатало́гія, ‑і, ж.

Раздзел медыцыны, які займаецца вывучэннем і лячэннем захворванняў, звязаных з парушэннем палавога жыцця і паводзін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ювенало́гія, ‑і, ж.

Навука, якая вывучае рэзервы чалавечага арганізма і шляхі захавання прымет маладосці на працягу даўгалетняга жыцця.

[Ад лац. juvenis — гоны, малады.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)