ніхто́, ніко́га, ніко́му, ніко́га, нікі́м, ні аб кім; займ. адмоўны.
1. Ні адзін чалавек, ні адна жывая істота.
Н. не прыйшоў.
Н. не хацеў з ім сябраваць.
2. у знач. наз. ніхто́, толькі ў Н і Т, м. і ж. Пра чалавека, які не мае ніякага дачынення да каго-н.
Хто ён табе? — Ніхто.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
калга́с, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У СССР — адна з форм арганізацыі сельскагаспадарчай працы, аб’яднанне сялян для сумеснага вядзення сельскай гаспадаркі на аснове абагуленых сродкаў вытворчасці (са скарачэння слоў: калектыўная гаспадарка).
Старшыня калгаса.
Арганізаваць к.
2. зб. Калектыў асоб, якія ўваходзяць у гэта аб’яднанне; калгаснікі.
Усім калгасам выехалі на жніво.
|| прым. калга́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́нцлер, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Адна з вышэйшых урадавых пасад у некаторых краінах Заходняй Еўропы, Вялікабрытаніі і інш., а таксама асоба, якая займае гэту пасаду.
2. Начальнік канцылярыі вялікага князя ў Вялікім Княстве Літоўскім, хавальнік дзяржаўнай пячаткі (гіст.).
3. Вышэйшы грамадзянскі чын у Расіі да 1917 г. (гіст.).
|| прым. ка́нцлерскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нікелі́н, ‑у, м.
1. Адна з нікелевых руд; чырвоны нікелевы калчадан.
2. Сплаў медзі і нікелю з дамешкамі жалеза, марганцу і цынку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпо́лак, ‑лка, м.
1. Дошка каля печы, на якой мацуецца пол 2.
2. Спец. Адна з дзвюх дошчачак ленчыка ў кавалерыйскім сядле.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
партэнагене́з і партэнагене́зіс, ‑у, м.
Спец. Адна з форм палавога размнажэння арганізма, пры якой жаночыя палавыя клеткі развіваюцца без апладнення. Натуральны партэнагенез.
[Грэч. parthénos — нявінніца і gēnesis — паходжанне, развіццё.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зямлі́стасць, ‑і, ж.
Уласцівасць зямлістага. Зямлістасць пяску. □ Была адна рыска, агульная для ўсіх настаўнікаў: гэта асаблівая бледнасць і зямлістасць колеру твараў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іржэ́ўніна і ржэ́ўніна, ‑ы, ж.
Разм. Адна сцябліна збажыны на зжатым полі. Нават кожная ржэўніна па-свойму сустрэне вясну; нагрэтая — лусне. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галадо́к, ‑дку, м.
Род адна- і шматгадовых травяністых раслін сямейства гваздзіковых (расце на сухіх лугах, у барах і як пустазелле на палях).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэлі́гія, ‑і, ж.
Адна з форм грамадскай свядомасці — сукупнасць містычных уяўленняў, якія грунтуюцца на веры ў звышнатуральныя сілы і істоты (багоў, духаў).
[Лац. religio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)