дакуме́нт м., в разн. знач. докуме́нт;
апраўда́льны д. — оправда́тельный докуме́нт;
архі́ўныя ~нты — архи́вные докуме́нты;
праве́рыць чые́-не́будзь ~нты — прове́рить чьи́-либо докуме́нты
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адмо́віць сов., в разн. знач. отказа́ть;
а. у про́сьбе — отказа́ть в про́сьбе;
а. сабе́ ў чым-не́будзь — отказа́ть себе́ в чём-л.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падве́зці сов., в разн. знач. подвезти́;
п. каго́-не́будзь — подвезти́ кого́-л.;
п. к до́му — подвезти́ к до́му;
п. дроў — подвезти́ дров
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праня́цца сов.
1. пропита́ться;
сце́ны ~нялі́ся ві́льгаццю — сте́ны пропита́лись сы́ростью;
2. преиспо́лниться;
п. пава́гай да каго́-не́будзь — преиспо́лниться уваже́нием к кому́-л.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перемыва́ть несов.
1. (всё, многое) мыць, перамыва́ць;
2. (заново) перамыва́ць;
◊
перемыва́ть ко́сточки (кому-л.) перамыва́ць ко́сці (каму-небудзь);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тя́гость ж. цяжа́р, -ру м.; ця́жкасць, -ці ж.;
◊
быть в тя́гость (кому-л.) быць цяжа́рам (для каго-небудзь);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АСКЕТЫ́ЗМ
(ад грэч. askētes які практыкуецца ў чым-н.; падзвіжнік),
маральны прынцып, які прадугледжвае строгі лад жыцця, добраахвотнае адмаўленне ад матэрыяльных дабротаў, абмежаванне і прыглушэнне пачуццёвых жаданняў дзеля маральнага самаўдасканалення ці здзяйснення якіх-небудзь сац. ідэалаў. Паводле значэння проціпастаўляецца геданізму, эўдэманізму, эпікурэізму. Доўгі час тэарэт. абгрунтаванне і практычнае ўвасабленне аскетызму звязвалі з рэліг. светапоглядам (напр., у хрысціянстве — манаства). Аскетызм уласцівы і розным сац. формам пратэсту; часам разглядаўся як найважнейшая ўмова для мабілізацыі фізічных і духоўных сіл асобы ў барацьбе за ідэі роўнасці і справядлівасці.
В.А.Паўлоўская.
т. 2, с. 36
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АБСАЛЮ́ТНАЯ ВЫШЫНЯ́, абсалютная адзнака,
адлегласць па вертыкалі ад якога-небудзь пункта на паверхні зямлі да сярэдняга ўзроўню паверхні акіяна. Для мясціны, вышэйшай за ўзроўневую паверхню, абсалютная вышыня дадатная, для ніжэйшай — адмоўная. Найвыш. пункт Зямлі — г. Джамалунгма (8848 м), найб. нізкая адзнака Зямлі — узбярэжжа Мёртвага мора (-395 м); на Беларусі адпаведна г. Дзяржынская (345 м) і пойма р. Нёман на мяжы з Літвой (80 м). Для геадэзіі і гравіметрыі на тэр. рэспублікі за зыходную ўзроўневую паверхню прыняты сярэдні ўзровень Балтыйскага м., адзначаны нулявым дзяленнем на Кранштацкім футштоку.
т. 1, с. 43
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Вопса ’рашуча, раз’юшана, энергічна кінуцца куды-небудзь, на каго-небудзь’ (Янк. I), во́псаддзю ’тс’ (Янк. III), во́псасам ’неадчэпна, смалою лезці’ (Сцяц., зэльв.). Гл. вобцас.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ударя́ться
1. удара́цца, бі́цца; (стукаться) сту́кацца;
2. (попадать во что) сту́кацца (у што, аб што);
3. перен. (начинать усиленно заниматься чем-л.), разг. бра́цца (за што-небудзь); пуска́цца; пачына́ць (рабіць што-небудзь);
4. перен., разг. кі́дацца; пуска́цца; см. уда́риться.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)