прыткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак.
1. што. Злёгку дакрануцца чым-н. да каго-, чаго-н., прыкласці на момант.
2. што. Змясціць, пакласці.
П. яшчэ адзін ложак у пакоі.
3. перан., каго (што). Прыладзіць на якую-н. пасаду, месца, працу (разм.).
П. у горад.
|| незак. прытыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
раздзе́ць, -дзе́ну, -дзе́неш, -дзе́не; -дзе́нь; -дзе́ты; зак., каго-што.
Зняць з каго-н. адзенне.
Р. дзіця.
|| незак. раздзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і (радзей) -дзяю́, -дзяе́ш, -дзяе́; -дзяём, -дзеяце́, -дзяю́ць.
|| звар. раздзе́цца, -дзе́нуся, -дзе́нешся, -дзе́нецца; -дзе́нься; незак. раздзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і (радзей) -дзяю́ся, -дзяе́шся, -дзяе́цца; -дзяёмся, -дзеяце́ся, -дзяю́цца.
|| наз. раздзява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
скірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., каго-што.
1. Накіраваць каго-, што-н. у якім-н. напрамку.
С. каня ў лес.
С. позірк у акно.
2. перан. Даць пэўны кірунак каму-, чаму-н., схіліць да чаго-н.
С. народ на рэферэндум.
С. думкі ў пэўным напрамку.
|| незак. скіро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спла́віць², спла́ўлю, спла́віш, спла́віць; спла́ўлены; зак.
1. што. Адправіць па цячэнні ракі.
С. лес.
2. перан., каго-што. Пазбавіцца ад каго-, чаго-н. (разм.).
С. непатрэбныя рэчы.
С. няпрошаных гасцей.
|| незак. сплаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. сплаў, спла́ву, м. (да 1 знач.).
|| прым. сплаўны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
С. лес.
Сплаўная рака.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
шпігава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны; незак.
1. каго-што. Начыняць шпігам, утыкаючы яго ў надрэзы.
Ш. дзічыну.
2. перан., каго (што). Заўзята навучаць, паведамляць каму-н. многа чаго-н., прымушаць засвоіць што-н. (разм.).
|| зак. нашпігава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны.
|| наз. шпігава́нне, -я, н. і шпіго́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
акрэдытава́ць
(фр. accréditer, ад лац. accredere = давяраць)
1) прызначыць каго-н. дыпламатычным прадстаўніком пры ўрадзе іншай дзяржавы або пастаянным прадстаўніком дзяржавы пры міжнароднай арганізацыі;
2) даручыць каму-н. атрымаць грошы або весці гандлёвыя аперацыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
алю́зія
(лац. allusio = жарт, намёк)
стылістычны прыём, калі падзея, якая апісваецца або адбываецца, суадносіцца намёкам з вядомым гістарычным, міфалагічным, літаратурным фактам, напр. цяжкія да знясілення, але марныя намаганні каго-н. характарызуюцца выразам «Сізіфава праца».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Patiare potius ipse, quam facias scelus
Лепш самому трываць, чым чыніць зло.
Лучше самому терпеть, чем причинять зло.
бел. Лепш самому быць пакрыўджаным, чым каго іншага пакрыўдзіць.
рус. Лучше самому терпеть, чем других обижать. Лучше в обиде быть, нежели в обидчиках. Сам потерпи, а другого не обидь.
фр. Mieux vaut souffrir que nuire (Лучше страдать, чем вредить).
англ. Better suffer a great evil than do a small one (Лучше пережить большое зло, чем причинить малое).
нем. Besser weichen, als zanken (Лучше уступить, чем ругаться).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
In malis sperare bene, nisi innocens, nemo solet
У бядзе ніхто, акрамя сумленнага чалавека, не спадзяецца на лепшае.
В беде никто, кроме честного человека, не надеется на лучшее.
бел. У каго сумленне чыстае, той спіць спакойна.
рус. У кого совесть чиста, у того подушка под головой не вертится.
фр. Une conscience pure est un bon oreiller (Чистая совесть ‒ хорошая подушка).
англ. A clear conscience is a soft pillow (Чистая совесть ‒ мягкая подушка).
нем. Ein reines Gewissen ist ein gutes Ruhekissen (Чистая совесть ‒ хорошая подушка для отдыха).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
зняве́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак., каго (што).
Нанесці каму-н. значныя фізічныя пашкоджанні.
З. у бойцы.
|| незак. зняве́чваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)