АВІЯ́ЛЬ,

авіяцыйны алюміній, сплаў на аснове алюмінію. Мае ў сабе (у %) 0,45—0,9 магнію, 0,5—1,2 крэмнію, 0,2—0,6 медзі, 0,15—0,35 марганцу ці хрому. Высокапластычны, каразійнаўстойлівы, здавальняючай мех. трываласці (павышаецца гартаваннем і штучным старэннем), добра паліруецца. Ідзе на выраб складаных па форме прасаваных і штампаваных дэталяў (лопасцяў вінтоў верталётаў, элементаў буд. канструкцый і інш.).

т. 1, с. 64

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАЗІЯНТЭ́П

(Gaziantep),

горад на ПдУ Турцыі. Адм. ц. іля Газіянтэп. 603,4 тыс. ж. (1990). Чыг. ст. на лініі, якая ідзе ў Сірыю і Ірак. Аэрапорт. Машынабудаванне і дрэваапрацоўка. Вытв-сць цэменту, тэкст. і гарбарных вырабаў; спіртагарэлачныя і мылаварныя прадпрыемствы. Гандаль с.-г. прадукцыяй. Медрэсе сельджукскага перыяду (11—12 ст., цяпер археал. музей), руіны сярэдневяковай крэпасці.

т. 4, с. 433

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

галагра́фія

(ад гр. holos = увесь + grapho = пішу)

спосаб атрымання аб’ёмнага відарыса прадмета, заснаваны на інтэрферэнцыі двух прамянёў святла, адзін з якіх ідзе непасрэдна ад лазера, а другі асвятляе прадмет, адбіўшыся ад люстэрка.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

гага́т

(гр. gagates = чорны бурштын)

разнавіднасць каменнага вугалю, чорнага колеру з матавым бляскам, які добра паліруецца і ідзе на выраб дробных упрыгожанняў (пацерак, муштукоў і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кааксія́льны

(ад ка- + лац. axis = вось)

сувосевы;

к. кабель — двухправодны кабель, у якога адзін провад ідзе строга па восі кабелю, а другі аплятае ізаляцыю цэнтральнага правадніка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тыту́нь

(кр.-тат., тур. tütün)

1) травяністая расліна сям. паслёнавых, лісце якой багата нікацінам;

2) высушанае і дробна нарэзанае лісце гэтай расліны, якое ідзе на курэнне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

накалыха́цца, ‑лышуся, ‑лышашся, ‑лышацца; зак.

Разм. Уволю або доўга пакалыхацца. Ішоў.. [рыбак] ціха, з асалодай, нібыта быў рады, што накалыхаўся за дзень на хвалях ад цеплаходаў і нарэшце ідзе па цвёрдай зямлі. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падчысту́ю, прысл.

Разм. Поўнасцю, усё без астатку. [Мацвей:] — На два сталы жывучы, грошай не збярэш. Усё ў пыл ідзе. Падчыстую. Лобан. [Пазняк:] — Навошта гэта вы лес падчыстую нішчыце? Агаляеце зямлю. Тут жа пяскі. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нядба́йнік, ‑а, м.

Разм. Той, хто нядбайна адносіцца да сваіх абавязкаў, да справы. Разам з іншымі рабочымі Вроня змагаецца з безгаспадарнасцю, з нядбайнікамі, з-за якіх шмат прадукцыі ідзе ў брак. Кудраўцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пшані́ца, ‑ы, ж.

Хлебны злак, зерне якога ідзе на выраб белай мукі і другіх прадуктаў. Яравая пшаніца. Азімая пшаніца. // Зерне гэтага злака. Мех пшаніцы. Змалоць пшаніцу.

•••

Спаць як пшаніцу прадаўшы гл. спаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)