вось¹, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Шпень ці тонкі вал, на якім трымаюцца колы, часткі машын або механізмаў.
Пярэдняя в.
2. Уяўная прамая лінія, якая праходзіць цераз геаметрычную фігуру або якое-н. цела і валодае толькі ёй характэрнымі ўласцівасцямі (спец.).
В. сіметрыі.
В. вярчэння.
Зямная в.
3. перан. Стрыжань якіх-н. падзей.
В. палітычнага жыцця.
|| прым. во́севы, -ая, -ае і асявы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перабе́гчы, -бягу́, -бяжы́ш, -бяжы́ць; -бяжы́м, -бежыце́, -бягу́ць; -бе́г, -гла; -бяжы́; зак.
1. што і праз (цераз) што. Бягом пераадолець якую-н. прастору.
П. дарогу.
2. Бягом перамясціцца на другое месца.
П. з аднаго акопа ў другі.
3. перан. Перайсці на бок праціўніка (разм.).
|| незак. перабяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. перабе́г, -у, м. і перабе́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.
Рабіць перабежкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перапле́сціся, -ляту́ся, -ляце́шся, -ляце́цца; -ляцёмся, -лецяце́ся, -ляту́цца; -лёўся, -ляла́ся, -ло́ся; -ляці́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і сплесціся.
Плюшч пераплёўся з хмелем.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Пераблытацца, змяшаўшыся.
Розныя думкі перапляліся ў галаве.
3. Заплесці сабе валасы ў косы нанава, іначай (разм.).
4. 3 цяжкасцю перайсці (разм.).
Ледзь пераплёўся цераз мост.
|| незак. пераплята́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ашмо́ткі, ‑аў; адз. ашмотак, ‑тка, м.
Тое, што і ашмоцце. Белы туман кудлатымі ашмоткамі вісеў над сінявай вадою. Савіцкі. Пасля паўдня, прагнаўшы коз у поле, Іваніха з ашмоткам лейцаў цераз плячо ішла па дровы. Кудравец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пешахо́дны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да пешахода. Пешаходны паток. // Па якім можна хадзіць толькі пяшком. Пешаходны мосцік. □ З вёскі цераз узгорак, праз поле і хмызняк, вілася пешаходная сцежка. Чорны. // Які ажыццяўляецца пяшком. Пешаходная прагулка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разда́тачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да раздачы; прызначаны для раздачы. Раздатачны пункт. Раздатачны матэрыял. Раздатачны коўш.
2. у знач. наз. разда́тачная, ‑ай, ж. Памяшканне, дзе праводзіцца раздача чаго‑н. Адпускаць абеды цераз раздатачную.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бадмінто́н
(англ. badminton, ад Badminton = назва горада ў Англіі)
спартыўная гульня, у якой з дапамогай ракетак перакідваецца валан цераз сетку ад аднаго гульца да другога.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ру́ля, ‑і, ж.
Тое, што і дула. Кругленькая дзірачка рулі вінтоўкі глядзела .. [Захару] ў грудзі. Пестрак. Цераз плячо ў Лёнькі руляю ўніз вісела старая бацькава стрэльба. Гамолка. — Назад, маладзіца! — прамовіў вартавы, гайдануўшы руляй перад яе тварам. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
снара́дны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да снарада. Снарадная гільза. □ [Тарас] перабег па хісткіх мастках цераз снарадную варонку, залітую веснавою вадой. Савіцкі. // Які служыць для захоўвання снарадаў. Снарадная скрынка. Снарадны склад. // Прызначаны для вырабу снарадаў. Снарадная сталь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераме́сці сов., в разн. знач. перемести́;
п. падло́гу — перемести́ пол;
п. ўсе пако́і — перемести́ все ко́мнаты;
п. сме́цце це́раз паро́г — перемести́ му́сор че́рез поро́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)