paper​1 [ˈpeɪpə] n.

1. папе́ра;

a piece/sheet of paper а́ркуш папе́ры;

paper money папяро́выя гро́шы;

a paper handkerchief папяро́вая насо́ўка

2. газе́та

3. BrE экзаменацы́йная рабо́та

4. pl. papers дакуме́нты, папе́ры

5. шпале́ры

♦

on paper

1) напі́саны, надрукава́ны

2) тэарэты́чны;

This plan is only good on paper. Гэты план добры толькі на паперы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ка́лька

(фр. calque = копія)

1) празрыстая папера або тканіна для зняцця копій з чарцяжоў і малюнкаў;

2) копія чарцяжа або малюнка на такім матэрыяле;

3) лінгв. слова або выраз, утвораны па ўзору слова або выразу з іншай мовы (напр. жыццеапісанне — гр. biographia, ад bios = жыццё + grapho = пішу).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кле́тка ж., в разн. знач. кле́тка;

к. для пту́шак — кле́тка для птиц;

папе́ра ў ~ку — бума́га в кле́тку;

дро́вы скла́дзены ў ~ку — дрова́ сло́жены в кле́тку;

○ нерво́вая к. — биол. не́рвная кле́тка;

грудна́я к. — грудна́я кле́тка;

ле́свічная к. — ле́стничная кле́тка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

гла́дкі, ‑ая, ‑ае; ‑дак, ‑дка.

1. Роўны, без упадзін і выступаў. Гладкі асфальт. Гладкая пляцоўка. □ Аэрадром займаў вялізнае гладкае поле. Бядуля. Калёсы .. затарабанілі па роўнай гладкай дарозе. Скрыган. // Не шурпаты, слізкі, прыемны на дотык. Гладкае шкло. Гладкая папера. // Прамы, не завіты (пра валасы). Гладкая прычоска.

2. перан. Складны, плаўны, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.). Суседкі слухалі, слёзы выціралі і дзівіліся, адкуль такі гладкі язык у заўсёды маўклівай Аўдоцця. Бядуля.

3. Разм. Сыты, адкормлены. Рыхтуючыся да суровай зімы, .. [мядзведзіца] зрабілася тлустай і гладкай. В. Вольскі. У сваёй маткі ўсе дзеткі гладкі. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дакуме́нт м

1. (дзелавая папера) Dokumént n -es, -e;

афармля́ць дакуме́нт ein Dokumént áusfertigen;

візава́ць дакуме́нт ein Dokumént visíeren [-vi-] завяра́ць дакуме́нт ein Dokumént begláubigen;

уруча́ць дакуме́нт ein Dokumént áushändigen;

заснава́льніцкі дакуме́нт konstituíerendes Dokumént, Gründungsurkunde f;

пацвярджа́льны дакуме́нт Belég m -(e)s, -e; Náchweis m -(e)s, -e;

суправаджа́льны дакуме́нт Begléitschein m;

юрыды́чны дакуме́нт Réchtsdokument n, jurístisches Dokumént;

2. (пасведчанне асобы) Áusweis m -es, -e;

3. (грамата) Úrkunde f -, -n;

4. (важная папера) Beschéinigung f -, -en; Schríftstück n -(e)s, -e; Schein m -(e)s, -e;

◊ ва́шы дакуме́нты, калі́ ла́ска! Íhre Papíere, bítte!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

junk

[dʒʌŋk]

1.

n.

1) стары́ мэта́л, папе́ра, ану́чы

2) informal адкі́ды pl. only., хлам’ё n., стары́зна f., сьмяцьцё n.

3) informal дрэнь, лухта́ f.

4) Sl. нарко́тык -у m. (рэ́чыва)

2.

v.t.

1) informal выкіда́ць, адкіда́ць як непатрэ́бнае

2) дзялі́ць на кава́лкі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

дакуме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Дзелавая папера, якая служыць доказам чаго‑н. ці пацвярджае права на што‑н. Апраўдальны дакумент. Прыходныя і расходныя дакументы.

2. Пісьмовае пасведчанне, якое пацвярджае асобу прад’яўніка. У вагоне загаманілі, пасажыры стоўпіліся ў калідоры — ля выхаду з вагона два вайсковыя правяралі дакументы. Хадкевіч. Васіль зайшоў у будку, падаў вартаўніку свой дакумент. Кулакоўскі.

3. Пісьмовы акт, грамата, здымак і пад., якія маюць значэнне гістарычнага паказання, сведчаць аб чым‑н. Архіўныя дакументы. Дакумент гістарычнай важнасці. □ У штабе атрада мне паказалі адзін з шматлікіх дакументаў мужнасці. Два лісточкі паперы, на якіх .. Гаварылася аб змаганні і смерці васемнаццаці герояў пагранічча. Брыль.

[Ад лац. documentum — доказ.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кашто́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які дорага каштуе, мае вялікую цану. Каштоўны падарунак. □ Адзін з шайкі, чорны, калматы, як звер, узламаў шабляю скрыню і пачаў перабіраць і выкідаць адтуль рэчы, якія яму больш падабаліся, а больш дробныя і каштоўныя — клаў у кішэню. Колас. Залатаносны пясок прамываўся на аўчыне — пясок зносіла вада, а часцінкі каштоўнага металу заставаліся ў поўсці. Самуйлёнак.

2. Які мае важнае, істотнае значэнне. Каштоўная тэхнічная культура. Каштоўны дакумент. Каштоўная прапанова. // Вельмі патрэбны. Каштоўная якасць. □ [У Лясніцкага] была каштоўная прывычка партыйнага кіраўніка: у цяжкі момант раіцца з людзьмі, ведаць іх погляды, думкі. Шамякін.

•••

Каштоўныя камяні гл. камень.

Каштоўныя паперы гл. папера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Му́ха, муха́, му́шка ’двухкрылае насякомае, Musca’ (ТСБМ, Яруш., Бес., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС); шальч., круп. ’пчала, Apis mellifera’ (Сл. ПЗБ), ’крапінка’, ’частка прыцэльнага прыстасавання агнястрэльнай зброі’ (ТСБМ). Укр., рус. му́ха, польск., н.-, в.-луж. mucha, чэш. moucha, славац. múcha, славен. múha, серб.-харв. му̀ха, му̀ва, му̏шица, макед. мува, мувичка, балг. муха́, ст.-слав. моуха, мъшица. Прасл. mucha чаргаваннем галоснай звязана з mъšъka > мошка (гл.). І.‑е. адпаведнікі літ. mùsė, лат. mũsa, muša, лац. musca, ст.-грэч. μυῖα (< mus‑ja), алб. mizë, myzë, арм. mun (< mus‑no). Да і.-е. *mū‑/*mūs‑ ’муха’ (Міклашыч, 206; Траўтман, 191; Мюленбах-Эндзелін, 2, 673; Фасмер, 3, 19; Махэк₂, 376; Покарны, 752; Бязлай, 2, 205). Сюды ж: мухаві́к ’полаг ад мух’, му́шнік ’папера-ліпучка’, му́шына ’адна з мноства мух’ (Касп.), мухабойка (паст., Сл. ПЗБ). Значэнне ’пчала’ ёсць у чэш., польск., серб.-харв. мовах, як і ў франц. (mouche à miel) — табу. Параўн. аналагічна паўд.-усх. муха свята ’пчала’ (КЭС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

каляро́вы

1. fárbig; bunt (стракаты); Farb-;

каляро́вая фатагра́фія Fárbfoto n -s, -s; Fárbaufnahme f -, -n;

каляро́вы фільм Fárbfilm m -(e)s, -e;

каляро́вае шкло Búntglas n -es, -gläser, Fárbglas n;

каляро́вая папе́ра fárbiges Papíer, Búntpapier n -(e)s, -e;

каляро́выя мета́лы Búntmetalle pl, Níchteisenmetalle pl;

каляро́вая капу́ста Blúmenkohl m -(e)s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)