Suae quisque fortunae faber
Кожны сам каваль свайго лёсу.
Каждый сам кузнец собственной судьбы.
бел. Куй сам свой лес. Якую кашу зварыш, такую і еш. Як пасцелеш, так і выспішся. Па Хомку і шапка.
рус. Каждый человек кузнец своего счастья. Счастье у каждого под мозолями лежит.
фр. Chacun est artisan de sa propre destinée (Каждый создатель/кузнец собственной судьбы).
англ. Every man is the maker of his own fortune (Каждый сам творец своего счастья).
нем. Jeder ist seines Glückes Schmied (Каждый кузнец своего счастья).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ліхі́
1. злой, недо́брый, лихо́й;
л. чалаве́к — злой (недо́брый) челове́к;
ліхі́я ду́мкі — злы́е (недо́брые, лихи́е) мы́сли;
2. обл. плохо́й, худо́й;
л. кажу́х — плохо́й (худо́й) тулу́п;
◊ ліха́я до́ля — лиха́я (зла́я) до́ля;
ліха́я часі́на (гадзі́на) — лиха́я годи́на;
гадзі́ць як ліхо́й скуле́ — угожда́ть вопреки́ жела́нию
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Linquere promissa procellae (Catullus)
Пакідаць абяцанні навальніцы.
Оставлять обещания буре.
бел. Абяцанкі ‒ цацанкі, а дурню радасць. Хто багата абяцае, той мала дае. Абяцаў пан кажух.
рус. Обещанного три года ждут. На посуле, что на стуле: посидишь да встанешь. Не держать обещаний. Обещанная шапка на уши не лезет.
фр. Chacun peut être riche en promesse (Каждый может быть богат на обещания).
англ. Between promising and performing a man may marry his daughter (Между обещанием и исполнением человек может дочь замуж выдать).
нем. Wer viel verspricht, hält wenig (Кто много обещает, тот мало выполняет).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Diffidentia tempestiva parit securitatem
Своечасовая недаверлівасць нараджае бяспеку.
Своевременная недоверчивость порождает безопасность.
бел. Сцеражонага Бог сцеражэ. Беражонага Бог беражэ. Беражлівага каня і звер не з’есць. Беражыся бед, пакуль іх нет.
рус. Бережёного и Бог бережёт. Осторожность ‒ мать мудрости. Кто сам себя стережёт, того и Бог бережёт. Кто дважды оглянется, тот ничего не потеряет. Осторожного коня и зверь не вредит.
фр. Un homme averti en vaut deux (Предупреждённый человек стоит двух).
англ. Caution is the parent of safety (Осторожность ‒ родитель безопасности).
нем. Den Behutsamen behütet auch Gott (Бережёного бережёт также Бог).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Etiam parvulae serpentes nocent
Нават маленькія змеі шкодзяць.
Даже маленькие змеи вредят.
бел. Маленькі сабачка, а кусае балюча. Маленькі, але ўдаленькі.
рус. Мошка ‒ крошка, а человеческую кровь пьёт. Невеличка блошка, а спать не даёт. И муха укусит, так и вспухнет/так больно. И комары лошадей заедают. Не видно пылинки, а глаза выедает.
фр. Petit homme abat grand chêne (Маленький человек, a рубит большой дуб).
англ. A small leak will sink a great ship (Маленькая течь потопит большой корабль).
нем. Ein kleiner Stein im Wege wirft einen großen Wagen um (И маленький камень опрокидывает большую карету).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
непроница́емый
1. непраніка́льны; (не пропускающий) непрапушча́льны; (непроглядный) непрагля́дны; (глухой) глухі́;
непроница́емая ма́сса непраніка́льная (непрапушча́льная) ма́са;
непроница́емая перегоро́дка глуха́я (непраніка́льная) перагаро́дка;
непроница́емый для взо́ра непрагля́дны (непрані́кальны) для во́ка;
2. перен. (глыбо́ка) захава́ны; (глубокий) глыбо́кі; (скрытный) скры́тны;
непроница́емая та́йна глыбо́кая (глыбо́ка захава́ная) та́йна;
непроница́емый челове́к скры́тны чалаве́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
помеща́ться
1. змяшча́цца;
учрежде́ние помеща́ется в э́том зда́нии устано́ва змяшча́ецца ў гэ́тым буды́нку;
2. змяшча́цца, умяшча́цца, уто́ўплівацца, то́ўпіцца;
в э́том за́ле помеща́ется две́сти челове́к у гэ́тай за́ле змяшча́ецца (умяшча́ецца, то́ўпіцца) дзве́сце чалаве́к;
3. страд. змяшча́цца; аддава́цца; ста́віцца, кла́сціся, склада́цца, скла́двацца; умяшча́цца, уто́ўплівацца, то́ўпіцца; см. помеща́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГОГ (Gogh) Вінсент Вілем ван
(30.3.1853, Грот-Зюндэрт, каля г. Брэда, Нідэрланды — 29.7.1890),
галандскі жывапісец, адзін з пачынальнікаў постімпрэсіянізму. З 1869 служыў камісіянерам маст. гандл. фірмы ў Гаазе, Бруселі, Лондане, Парыжы; з 1878 — прапаведнікам. Звярнуўшыся да мастацтва, наведваў АМ у Бруселі (1880—81) і Антверпене (1885—86), прыватную студыю ў Парыжы (1886—88); адначасова вывучаў жывапіс імпрэсіянізму і японскую гравюру. Раннія творы, прасякнутыя спагадай да цяжкага жыцця простых людзей Галандыі, напісаны ў змрочнай, стрыманай гаме («Едакі бульбы», «Сялянка», абедзве 1885). Пазней яго палітра стала больш светлай, з’явіўся характэрны для Гога дынамічны мазок. У 1888 Гог пераехаў у Арль, дзе маляваў партрэты і пранізаныя стрыманым жыццялюбствам пейзажы. Жывапісная сістэма гэтых твораў пабудавана на спалучэннях яркіх колераў, выразным рытме малюнка і смелых, свабодных рашэннях («Начное кафэ», «Чырвоныя вінаграднікі ў Арлі», «Сланечнікі», «Спальня ван Гога ў Арлі», усе 1888; Аўтапартрэт з люлькай, 1888—89). Творчасць двух апошніх гадоў адметная абвостранай экспрэсіяй каляровых спалучэнняў, рэзкімі зменамі настрою ад змрочнага візіянерства («Дарога з кіпарысамі і зоркамі», 1890) да трапяткога пачуцця прасвятлення і прымірэння («Пейзаж у Аверы пасля дажджу», 1890). Напружаная праца ў апошнія гады жыцця суправаджалася прыступамі хваробы, якая прывяла Гога ў шпіталь для псіхічнахворых, дзе ён скончыў самагубствам.
Тв.:
Рус. пер. — Письма. Л.; М., 1966.
Літ.:
Перрюшо А. Жизнь Ван Гога: Пер. с фр. М., 1973;
Дмитриева Н.А. В.Ван Гог: Человек и художник. М., 1982;
Стоун И. Жажда жизни: Повесть о В.Ван Гоге: Пер. с англ. М., 1992.
т. 5, с. 318
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
нямы́
1. прил., в разн. знач. немо́й; (исполненный тишины — ещё) безмо́лвный;
н. чалаве́к — немо́й челове́к;
няма́я цішыня́ — нема́я (безмо́лвная) тишина́;
2. в знач. сущ. немо́й;
○ няма́я а́збука — нема́я а́збука;
няма́я ка́рта — нема́я ка́рта;
нямо́е кіно́ — немо́е кино́;
◊ н. як ры́ба — нем (немо́й) как ры́ба
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дрэнь ж.
1. дрянь;
по́ўныя кішэ́ні ўся́кай дрэ́ні — по́лные карма́ны вся́кой дря́ни;
усю́ ноч не́йкая д. сні́лася — всю ночь кака́я-то дрянь сни́лась;
2. пренебр. (дрянной человек) дрянь, мразь, шваль, по́гань;
3. в знач. сказ. дрянь; швах;
надво́р’е — д. — пого́да — дрянь;
спра́ва — д. — де́ло -швах
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)