1. Атрымацца ў выніку чаго‑н., з’явіцца. На дарогах утварыліся снежныя завалы.Новікаў.Шафу мы крыху адсунулі ад сцяны, і за ёю ўтварыўся невялічкі куточак.Кавалёў.// Арганізавацца. Утварылася новае спартыўнае таварыства. □ Утварылася сусветная сацыялістычная сістэма — дзецішча міжнароднага пралетарыяту, яго галоўная заваёва, яго гордасць і надзея.«Звязда».
2. Узнікнуць у сувязі з чым‑н. На нейкі час у хаце ўтварыўся пэўны непарадак. Нечарговы выпадковы сход разгаманіўся вельмі актыўна.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́барны
1. wählbar; gewählt; Wahl ;
вы́барны о́рган wählbares Orgán;
вы́барная паса́да Wáhlamt n -(e)s, -ämter;
вы́барны сход Wáhlversammlung f -, -en;
2.у значназм Gewählte (sub) m -n, -n, Deputíerte (sub) m -n, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Пу́бліка ’супольнасць людзей, сабраных у пэўным месцы’ (ТСБМ), ст.-бел.публика ’публічнасць’ (1687). Запазычана праз польск.publika ’вялікі з’езд, публічны сход; грамадскасць’, першапачаткова ’агульны або дзяржаўны інтарэс’ (XVI–XVII стст.), што ўзыходзіць да лац.(res)publica, літаральна ’агульная справа’, гл. рэспубліка (ад лац.pūblicus ’народны, дзяржаўны, грамадскі’, скарочаны варыянт ад незафіксаванага *populicus < populus ’тлум, люд, народ’, гл. Банькоўскі, 2, 961, даслоўным перакладам якога было рэч паспалітая, адсюль паспо́льства ’грамадскасць, грамадства’. Розныя дэрываты, большасць з якіх запазычана з польскай і рускай моў, а таксама непасрэдна з лацінскай мовы (параўн. яшчэ ст.-бел.публикация, публиковати, публичный, Булыка, Лекс. запазыч., 33), распаўсюдзіліся пад уплывам франц.publik, publique (з XIII ст.) ’яўны, адкрыты, даступны ўсім’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
меркава́ццанесов.
1. (чаще в безл. форме) предполага́ться, име́ться в виду́;
сход мярку́ецца перане́сці на за́ўтра — собра́ние предполага́ется (име́ется в виду́) перенести́ на за́втра;
2. (жить в согласии) мири́ться;
так-сяк мярку́юцца — ко́е-как ми́рятся;
3. сове́товаться, догова́риваться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
н. на паса́ду інспе́ктара — назна́чить на до́лжность инспе́ктора;
н. пе́нсію — назна́чить (определи́ть) пе́нсию;
н. сход — назна́чить собра́ние;
н. штрафны́ ўдар — назна́чить штрафно́й уда́р;
2. (поставить метку; знак) наме́тить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
constituent
[kənˈstɪtʃuənt]1.
adj.
1) які́ зьяўля́ецца ча́сткай цэ́лага; складо́вы
2) вы́барчы; які́ прызнача́е
3) устано́ўчы; правамо́цны
a constituent assembly — устано́ўчы сход
2.
n.
1) кампанэ́нт -а m.
2) вы́барца -ы, вы́барнік -а m., вы́барніца f.; даве́рнік -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
балбату́н, ‑а, м.
Разм.
1. Той, хто занадта многа гаворыць. — От балбатун! — адказвае маці. — Памаўчы хоць хвілінку.Гарбук.// Чалавек, які толькі абяцае, а нічога не робіць; пустаслоў. Ды і сам Барыс выглядаў бы салідна, а не звычайным балбатуном, што абяцае на сотню, а не робіць і на грош.Курто.
2. Выдумшчык, пляткар. Сход ведае .. [солтыса] як аблупленага, і не верыць яму ні на грош, таму дружным выбухам кпінаў прымушае змоўкнуць балбатуна.У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закры́ты, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад закрыць.
2.узнач.прым. Які мае дах, сцены; крыты. Закрыты вазок. □ Малако прывезлі ў закрытай зялёнай машыне.Пальчэўскі.
3.узнач.прым. Не для ўсіх даступны. Закрыты партыйны сход. Закрыты конкурс.
4.узнач.прым. Скрыты, не яўны; унутраны. Закрытая форма туберкулёзу.
•••
Закрытае галасаваннегл. галасаванне.
Закрытае морагл. мора.
Закрытае пісьмогл. пісьмо.
Закрытая навучальная ўстановагл. установа.
Закрыты складгл. склад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
партко́м, ‑а, м.
Партыйны камітэт — камітэт, які выбіраецца партыйнай арганізацыяй КПСС для вядзення бягучай работы. Мне ўспомнілася гэтае падарожжа з сакратаром парткома, гутарка з ім і яго словы — «пабачыце, што тут будзе рабіцца», калі я прыехаў на Нафтабуд у самы разгар будаўніцтва завода.Хадкевіч.// Памяшканне, пакой, дзе праводзіцца работа партыйнага камітэта. Дзімін падыходзіў ужо да парткома, калі ўбачыў машыну галоўнага інжынера.Карпаў.//Сход, пасяджэнне такога камітэта. [Страмілін:] Я думаю паставіць даклад галоўнага інжынера на парткоме.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вечары́на, вечары́нкаж
1.Ábendgesellschaft f -, -en; gesélliger Ábend; (з танцамі) Tánzabend m -es, -e; Party [´pa:ti] f -, -s;
2. (грамадскі сход) Ábendveranstaltung f -, -en;
зва́ная вечары́наÁbendgesellschaft f -, -en;
літарату́рная вечары́на literárischer Ábend;
выпускна́я вечары́на Entlássungsfeier f -, -n;
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)