шчо́лак, ‑у, м.
Абл. Луг 2. Перад самым захадам сонца Лукер’я перацерла ў шчолаку бялізну і, ускінуўшы мокрыя жмуты на плечы, пайшла да ручая. Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
fade
[feɪd]
1.
v.i.
1) бля́кнуць; рабі́цца цьмя́ным (і пра ўспамі́ны); выцьвіта́ць; выгара́ць; ліня́ць (на со́нцы, у мыцьці́)
2) вя́нуць
3) слабе́ць; зьніка́ць
to fade away — паступо́ва зьніка́ць, заміра́ць
2.
v.t.
выпа́льваць (пра со́нца), пазбаўля́ць ко́леру
sunlight faded the curtains — со́нца вы́паліла фіра́нкі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ліць¹, лью, льеш, лье; льём, льяце́, льюць і лію́, ліе́ш, ліе́; ліём, ліяце́, лію́ць; ліў, ліла́, ліло́; лі; літы; незак.
1. што. Нахіляючы што-н. напоўненае, прымушаць цячы якую-н. вадкасць.
Л. ваду на рукі.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Вельмі моцна цячы, ісці (разм.).
Дождж лье як з вядра (аб праліўным дажджы).
3. перан. Распаўсюджваць (гук, святло, пах).
Сонца лье цяпло.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
парасо́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Прыстасаванне для засцярогі ад дажджу або сонца ў выглядзе замацаванага на доўгай ручцы складнога каркаса, абцягнутага тканінай.
2. Стрэшка над чым-н.
3. Суквецце, у якога ўсе кветкі размешчаны ў адной плоскасці.
|| памянш. парасо́нік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 і 2 знач.).
|| прым. парасо́ністы, -ая, -ае і парасо́навы, -ая, -ае.
Парасоністая пальма.
Парасонавыя расліны (морква, пятрушка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пе́сціць, пе́шчу, пе́сціш, пе́сціць; пе́шчаны; незак.
1. каго. Любоўна даглядаць, пялегаваць; патураць усім жаданням, балаваць.
П. дзяцей.
2. каго. Лашчыць, галубіць.
П. дачку.
3. перан., каго-што. Выклікаць прыемныя адчуванні (пра вецер, сонца і пад.).
Вецер песціць твар.
4. перан., што. Жадаць здзяйснення чаго-н. прыемнага.
П. надзею.
|| зак. вы́песціць, -пешчу, -песціш, -песціць; -пешчаны (да 1 знач.) і спе́сціць, спе́шчу, спе́сціш, спе́сціць; спе́шчаны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
свяці́ць¹, свячу́, све́ціш, све́ціць; незак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выпраменьваць святло.
Цэлы дзень свеціць сонца.
Свеціць, ды не грэе (загадка).
2. Накіроўваць святло так, каб каму-н. было ўсё відаць.
С. ліхтарыкам.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Быць азораным радасцю, шчасцем і пад. (разм.).
Вочы свяцілі радасцю.
|| зак. пасвяці́ць, -свячу́, -све́ціш, -све́ціць (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
хаця́ (разм.).
1. злуч. уступальны. Падпарадкоўвае даданыя ўступальныя сказы, выступаючы са знач.: нягледзячы на тое, што.
Сонца грэла моцна, х. была ўжо восень.
2. часц. узмацн.-вылуч. Ужыв. са знач.: самае меншае, ва ўсякім выпадку.
Вы ж х. не спазняйцеся.
3. часц. ўзмацн.-абмежавальная (звычайна ў спалучэнні з часціцай «б»). Ужыв. са знач.: нічога больш, акрамя гэтага, усяго толькі.
Х. б глыточак вады глынуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адмакрэ́ць, ‑эе; зак.
Праняцца вадой, зрабіцца мокрым. Сонца прыгравала з кожным днём усё мацней і мацней, адмакрэлі і пацямнелі лагчыны, першыя праталіны зачарнеліся на палях. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памакрэ́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які стаў макраватым, мокрым. Надзя спалохана адплюшчыла памакрэлыя вочы, ускочыўшы з ложка, уключыла святло. Шахавец. Ярка свяціла сонца, іскрыўся памакрэлы снег. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
правалту́зіцца, ‑тужуся, ‑тузішся, ‑тузіцца; зак.
Разм. Валтузіцца некаторы час. — Як мы дамовіліся ўчора? Выехаць на луг да сонца, а правалтузіліся на гэтым двары да снедання. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)