плёскацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Плюхацца. Бліскучаю сталёваю стужкаю ззяе Прыпяць, і толькі ў глыбозных чорных бухтах яе плёскаюцца самы, узнімаючы срэбныя кругі-абручы. Колас. Хлапчук радасна плёскаўся ў начоўках і смяяўся. Шамякін. Вада ў вёдрах зазыбалася і пачала плёскацца цераз краі. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

правінцыя́л, ‑а, м.

Уст. Жыхар правінцыі (у 3 знач.). Прыехаў я ў Мінск як самы сапраўдны правінцыял: нясмелы, непаваротлівы. Скрыган. // Разм. зневаж. Чалавек з адсталымі, абмежаванымі поглядамі. — Дык ты, чалавеча, хоць і ў сталіцы жывеш, а мо большы правінцыял, чым тутэйшыя людзі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рыхт, ‑у, М ‑хце, м.

Разм. У выразе: рыхт у рыхт — таксама, дакладна так або такі самы, дакладна такі. На крок за .. [Іванам] двое спадарожнікаў, такіх жа барадатых .. і ўзброеных рыхт у рыхт, як іхні правадыр, моўчкі пазіралі на пазаміраўшых ад цікавасці вучняў. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хутарэ́ц, ‑рца, м.

Разм. Памянш.-ласк. да хутар; невялікі хутар. Косая сцежка вырываецца з парасніку і лена ўзбягае на ўзгорак пад самы хутарэц. Мурашка. Рудзінскія таксама жывуць на канцы сяла. Нават не на канцы, а наводшыбе, так, як бы свой хутарэц. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вышэ́йшы выш. ст ад высокі hoch, größer (ростам);

2. (самы высокі) höchst; гл найвышэйшы;

3.:

вышэ́йшая адука́цыя Hchschulbildung f -;

вышэ́йшая навуча́льная ўстано́ва Hchschule f -, -n;

у вышэ́йшай ступе́ні im höchsten Grde, hchgradig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ме́ра, -ы, мн. -ы, мер, ж.

1. Адзінка вымярэння.

М. даўжыні.

М. вагі.

2. Велічыня, ступень чаго-н.

3. Дзеянне або сукупнасць дзеянняў, сродкаў для ажыццяўлення чаго-н.

Прыняць рашучыя меры.

Меры сацыяльнай асцярогі.

Знаць меру — праяўляць умеранасць у чым-н.

У меру

1) дастаткова, 2) якраз столькі, колькі і трэба.

У адной меры — такі самы, як і быў раней, без змен.

Па меры чаго, прыназ. з Р у адпаведнасці з чым-н., супадаючы з чым-н.

Па меры сіл.

Па меры магчымасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

undesirable [ˌʌndɪˈzaɪərəbl] adj.

1. нежада́ны, непажада́ны; нязру́чны;

an undesirable moment нязру́чны мо́мант;

He called at a most undesirable moment. Ён прыйшоў у самы нязручны момант.

2. падазро́ны;

a most undesirable person надзвы́чай падазро́ная асо́ба

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

vocal2 [ˈvəʊkl] adj.

1. шу́мны, галасі́сты, крыклі́вы; вы́казаны (адкрыта);

vocal criticism шчы́рая кры́тыка;

the most vocal member of the audience са́мы галасі́сты з усі́х прысу́тных

2. галасавы́; вака́льны;

a vocal range дыяпазо́н го́ласу

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

разма́заць, ‑мажу, ‑мажаш, ‑мажа; зак., што.

1. Разнесці, расцерці па якой‑н. паверхні, мажучы, пэцкаючы яе. Размазаць слёзы па твары. Размазаць падцёкі. □ З носа ішла кроў, .. [Сотнікаў] размазаў яе па твары і кульнуўся з дарогі ў канаву: насупраць за вербамі ішоў, мусіць, той самы танк, што падбіў яго. Быкаў. На трэцім слове [Аўдоля] зрабіла памылку, вярнулася назад, хацела паправіць і размазала пальцам цэлае слова. Крапіва.

2. перан.; і без дап. Разм. З лішнімі падрабязнасцямі, адступленнямі расказаць, апісаць што‑н. — Чаму не скажуць? ото дзіва! — Той самы «Тэш», каб падлізацца, Гатоў хоць чорту запісацца, Яшчэ прыбавіць і размажа! — У гневе дзядзька Антось кажа. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Паўзко́м ’паўзучы, прыпадаючы тулавам да паверхні’ (ТСБМ, Нас., Др.-Падб.), дзятл. по́ўзікам (Сцяшк. Сл.), по́ўзеком, поўзеко́м ’тс’ (ТС). Рус. ползком, балг. пълзешком ’тс’. Такі ж самы канчатак у форме Тв. скл. мае ўкр. поповзом, плазом. Прасл. polz‑ъkъ, polz‑ьkъ, якія ўтвараюць прыслоўе ў форме назоўнікаў Тв. скл. адз. ліку. Больш падрабязна аб гэтым гл. Карскі 2-3, 75–76.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)