зары́ць, ‑рыю, ‑рыеш, ‑рые; зак., каго-што.

Разм. Закапаць у падрыхтаваную яму, упадзіну і пад. Ля дарогі магілу капалі І ў ёй камара пахавалі, У сырую зямельку варылі. Багдановіч.

•••

Зарыць носам (зямлю) — паваліўшыся з разгону наперад, моцна ўдарыцца тварам аб зямлю. Мацвей з разгону .. так штурхануў у плечы, што .. [Андрушка] паляцеў потырч і носам варыў. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перахля́бісты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які мае перахлябіны, з перахлябінамі. Перахлябісты конь. □ Дзімка завёз вязку.. ў двор, скінуў яе там з санак і па крывой, перахлябістай вуліцы ішоў назад. Капыловіч. Міця напаткаў на пераездзе Драгуна, агранома з райза, рухавага перахлябістага чалавека. Навуменка. У гэты раз настаўнік гаварыў ціха, паўшэптам, нахіліўшыся крута наперад сваім перахлябістым тулавам. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упа́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўваліўся, запаў унутр чаго‑н. Наперад прабілася высокая, яшчэ маладая жанчына з глыбока ўпалымі вачыма. Якімовіч. «Амерыка»... — паказаў [Міхаль] на свае ўпалыя, худыя грудзі, і сухі кашаль абарваў яго словы. Бялевіч.

2. перан. Аслабелы, слабы (пра голас). Антаніна Аркадзеўна сказала без надзеі, упалым голасам: — Пра гэта вы [Міхаліна і Генадзь] дамоўцеся самі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Працэ́сія ’ўрачыстае мнагалюднае шэсце’ (ТСБМ), ’хрэсны ход’ (Нас., Гарэц.). Крыніцай слова з’яўляецца лац. prōcēssīo ’рух наперад’ (Фасмер, 3, 386), але вызначыць, праз польскае ці рускае пасрэдніцтва было запазычана слова, цяжка (Гіст. лекс., 260). Відаць, у першым значэнні слова запазычана з рус. проце́ссия ’тс’, якое, у сваю чаргу, праз польск. procesja ’хрэсны ход, царкоўнае шэсце; шэсце, чарада’ ўзыходзіць да вышэйназванай лац. крыніцы (параўн. Фасмер, там жа), а ў другім — з польскай. Ст.-бел. процесия, процесыя, процессия, процессыя ’шэсце’ з польск. procesja < лац. prōcēssiō (Булыка, Запазыч., 269).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

progress​1 [ˈprəʊgres] n.

1. рух напе́рад, прагрэ́с, развіццё

2. по́спех; дасягне́нні;

make progress рабі́ць по́спехі;

economic/scientific/technical progress эканамі́чны/навуко́вы/тэхні́чны прагрэ́с;

He’s making progress. Ён робіць поспехі.

♦

in progress у развіцці́, у працэ́се;

The exam is now in progress. Зараз ідзе экзамен.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пераку́пшчык, ‑а, м.

Той, хто купляе што‑н. на перапродаж, для спекуляцыі. Увесь ураджай з разгатых неагледжаных бэр і антонавак за некалькі гадоў наперад быў запраданы касавокаму перакупшчыку Шмуйлу, які з таго і жыў, што браў у арэнду папоўскія і яшчэ там чые сады. Лужанін. Гандляры, пасрэднікі, перакупшчыкі безупынна таўкуцца, шумяць, крычаць, паказваюць узоры тавараў, спрачаюцца, лаюцца. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перамагано́сны, ‑ая, ‑ае.

Які завяршыўся перамогай, нясе перамогу. Гадавіна перамаганоснага завяршэння Вялікай Айчыннай вайны. Перамаганоснае паўстанне. Перамаганоснае наступленне. □ З перамаганосным Кастрычнікам, з надыходам новай эры — эры сацыялізма — мы па праву звязваем і ўтварэнне ў снежні 1922 года Саюза Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік. Машэраў. // Які перамагае ўсе перашкоды, пераможны. Перамаганоснае будаўніцтва камунізма. Перамаганосны рух наперад. // Які ўвасабляе перамогу. Перамаганосны сцяг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спраектава́ць ​1, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

Распрацаваць, скласці праект чаго‑н. Аснова павольна плыла наперад, абрастаючы новымі часткамі і паступова набываючы выгляд той машыны, якую спраектавалі канструктары. Хадкевіч.

спраектава́ць ​2, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

1. У матэматыцы — вычарціць праекцыю, перадаць на плоскасці якую‑н. фігуру, прадмет.

2. Спец. Перадаць на экран павялічаны вобраз, праекцыю чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vórlassen

* vt

1) прапуска́ць напе́рад, прапуска́ць па́-за чарго́ю

2) дапуска́ць, упуска́ць (на сустрэчу, прыём і г.д.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

vórspringen

* vi (s)

1) выско́кваць (з засады і да т.п.)

2) вытырка́ць, выдава́цца напе́рад (аб скале, скулах)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)