шыне́ль, ‑няля, м.

Форменнае паліто спецыяльнага пакрою, са складкай на спіне і хлясцікам. У гэты час да стала падышоў малады рослы ў вайсковым шынялі хлапец. Сташэўскі. Тады, калі Віктар апранаў новы шынель, гімнасцёрку, ватнікі, яму стала шкада запаснога палка. Навуменка.

[Ад фр. chenille.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эпіго́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эпігона; уласцівы эпігону. Эпігонскае мастацтва. □ Эпігонскі класіцызм ва ўмовах Беларусі з яго напышлівымі трагедыямі і одамі на польскай мове, з яго далёкімі, незразумелымі вазамі ў якасці літаратурных герояў успрымаўся як з’ява чужародная. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ме́ншаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Рабіцца меншым, памяншацца; спадаць; убываць. Калона меншала, і ўсё бліжэй чуліся стрэлы. Сачанка. Машыніст біў і біў струменем у агонь, і той з кожнай секундай усё меншаў і меншаў. Васілёнак. Лета ішло на спад, дні прыкметна меншалі. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́двае, прысл.

1. На дзве часткі; папалам. Для адводу вачэй [Міця] яшчэ з раніцы пайшоў з касой у кусты, але не косіць, а пілуе рашпілем надвае зенітны снарад. Навуменка.

2. перан. Разм. Няпэўна, дапускаючы розныя варыянты.

•••

Бабка надвае варажыла (гадала) гл. бабка ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазадзіра́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Падняцца, задрацца ўгору — пра ўсё, многае. Пазадзіраліся наскі ў ботах. Пазадзіралася скура на пальцах. □ На даху гонта сатлела, сям-там пазадзіралася. Навуменка.

2. Разм. Загаліцца — пра ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паме́шваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што і без дап.

Мяшаць, размешваць патроху або час ад часу. Варыва памешвала чарпапом з доўгай ручкай немаладая, з добрым, прыветлівым тварам кабета. Навуменка.

паме́шваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Мясіць патроху або час ад часу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падахво́ціцца, ‑вочуся, ‑воцішся, ‑воціцца; зак., з інф. і без дап.

Разм. Добраахвотна ўзяць на сябе выкананне якой‑н. справы, працы і пад. Падахвоціцца схадзіць у магазін. □ Двое пяцікласнікаў падахвоціліся збіраць калекцыі жучкоў і насякомых. Краўчанка. Паказваць дарогу напрасткі цераз лес падахвоціўся Грыцук. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прастраката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; зак.

1. Абазвацца стракатаннем, застракатаць. Людзі ў зеленаватых куртках ускоквалі і тут жа як падкошаныя падалі. З таго месца, дзе выбралі яны сабе прывал, толькі двойчы прастракатаў аўтамат. Навуменка.

2. Стракатаць некаторы час. З хвіліну прастракатаў конік і змоўк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыле́глы, ‑ая, ‑ае.

1. Які прылягае да чаго‑н., мяжуецца з чым‑н. Прылеглыя землі. Прылеглыя астравы. □ Прылеглая да станцыі вуліца вызначаецца прыгажэйшай забудовай і планіроўкай. Навуменка.

2. У матэматыцы — які прымыкае; сумежны. Прылеглы вугал.

3. Які сапсаваўся ад доўгага ляжання. Прылеглая мука.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пры́хамаць, ‑і, ж.

Абл. Капрыз, недарэчнае, надуманае жаданне. І калі паны ў абедзвюх паэмах дзейнічаюць толькі па ўласнаму капрызу, прыхамаці, .. то і гусляр і Бандароўна паўстаюць як увасабленне народнай сціпласці. Навуменка. Што за прыхамаць была, Калі моўчкі брыгадзіра Ты увагай абышла? Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)