◎ Капялю́шнік ’лопух, Arctium L.’ (Жыв. сл., Кіс.). Ад капялюш. Параўн. іншую назву той самай расліны: брылёўнік (форма і велічыня ліста). Другое значэнне капялюшнікʼгарлачык жоўты. Nuphar smith’ (Жыв. сл., Кіс.), ’ліст белага гарлачыка, Nymphaca alba L.’ (Нар. словатв.). Назва згодна з тымі ж характарыстыкамі толькі для формы і велічыні кветкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лісці́на тонкія жэрдачкі, якімі засцілалі под пад стогам збожжа’ (ТС); лісці́ны латы’ (стол., Нар. сл.). Зборны назоўнік лісціна́ ’лістота’ (як, напрыклад, драг. бырызына́ ’бярэзнік’, хвойіна́ ’сасоннік’). Першапачаткова азначаў ’тонкія галіны з лісцем’, якімі высцілалася стажар’е, а таксама з якіх (у старажытныя часы) рабілася страха. Да ліст 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лаўро́вы бат Lórbeer-;
лаўро́вае дрэ́ва Lórbeerbaum m -(e)s, -bäume;
лаўро́вы ліст Lórbeerblatt n -(e)s, -blätter;
лаўро́вы вяно́к Lórbeerkranz m -es, -kränze
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
спе́шны éilig; hástig (імклівы); drínglich, dríngend (неадкладны);
спе́шны ліст Éilbrief m -(e)s, -e;
спе́шная спра́ва éine dríngende Ángelegenheit;
у спе́шным пара́дку dríngend
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
антафілі́т
(ад грэч. anthos = колер + phyllon = ліст)
мінерал з групы рамбічных амфіболаў шэрага, зялёнага або карычневага колеру; багатая жалезам валакністая разнавіднасць выкарыстоўваецца як гатунак азбесту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
калео́птыль
(ад гр. koleos = ножны + ptilon = пяро)
першы верхні ліст у злакаў, які мае выгляд згорнутай трубкі з завостраным канцом, што служыць для прабівання глебы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Лопасць ’шырокі, плоскі канец чаго-небудзь’, ’частка вясла’ (ТСБМ). Запазычана з рус. лопасть ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 72). Роднаснае да лопата (у выніку альтэрнацыі зычных з лопат‑ть — Булахоўскі, ВСЯ (Львоў), 3, 1953, 12; Фасмер, 2, 518) і літ. lãpas ’ліст’. Сюды ж, відавочна, і лопасты ’вушы ў шапцы з аўчыны’ (Кольб.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
залачо́ны і зало́чаны, ‑ая, ‑ае.
Пакрыты золатам; пазалочаны. Паясы-кутасы залачоныя. Якімовіч. Патанаючы ў мяккім залачоным крэсле, інжынер-капітан чытаў .. ліст ад жонкі. Гарбук. З вялікай асцярожнасцю пачаў я даставаць рэчы з гаршка. Усе яны былі сярэбраныя, за выключэннем шкляных залочаных пацерак. Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапушы́сты, ‑ая, ‑ае.
Шыракалісты, падобны на ліст, лісце лопуху. Вецер зашумеў у лісці драў, першыя буйныя кроплі дажджу рабілі на дарозе пыл, зашамацелі па лапушыстай капусце. Дайліда. Цыбатая галава сланечніку рассунула ў кутку дошкі, узнялася, паклала на жалезную перакладзіну лапушыстае лісце. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распласта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Палажыць пластом, шчыльна прыціснуўшы да зямлі, да якой‑н. паверхні. Зачапіўшыся за станіну разбітай гарматы, .. [баец] паваліўся на зямлю і распластаў рукі. Дудо. Іваніцкі разгарнуў ліст спісанай паперы, распластаў яго і паклаў перад сабой на стол. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)