Межаву́ха ’балотнае дрэва’, ’кручаная драўніна з ускрайку леса, якая дрэнна колецца’ (Сцяц., Інстр. II). Балтызм. Параўн. усх.-літ. mẽdžias ’лес’, лат. mežs ’лес’, ’дрэва’ — у балт. мовах лексемы з і.-е. коранем *medhi̯o ’сярэдні’ азначаюць ’тое, што служыла граніцай, размяжоўваннем чаго-небудзь’. Семантычна бел. лексема ўваходзіць у лік тых, якія маюць звязаныя семемы ’балота’ ⟷ ’лес’ (гл. Талстой, Геогр., 244). Параўн. ме́жань 2, а таксама бел. ку́дра ’ставок, азярцо, балота’ — ’лясок сярод поля’ і літ. kūdra ’ставок’, лат. kūdra ’торф’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кедро́ўнік, ‑у, м.

Лес, які складаецца з кедравых дрэў. Сонца пачало ўжо хавацца за зубчаткай кедроўніку. Лукша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саджо́нік, ‑а, м.

Абл. Саджаны лес. Каспар развітаўся з.. [дактарамі], і каламажка неўзабаве схавалася за ліпавым саджонікам. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саракавы́, ‑ая, ‑ое.

Ліч. парадк. да сорак. Саракавы нумар. □ Загналі.. [дзяўчаты] кароў у лес, у саракавы квартал. Масарэнка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недалёкі, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца або адбываецца на нязначнай адлегласці; блізкі.

Н. лес.

Недалёка (прысл.) ад горада было возера.

2. Такі, які адбываўся нядаўна або адбудзецца, надыдзе неўзабаве.

У недалёкім мінулым.

3. перан. Разумова абмежаваны; някемлівы.

Н. чалавек.

|| наз. недалёкасць, -і, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аху́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Абгарнуць чым-н., захутаць.

А. ногі коўдрай.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Агарнуць, пакрыць чым-н.

Туман ахутаў лес.

|| незак. аху́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. аху́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. аху́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

латашы́ць, -ташу́, -то́шыш, -то́шыць; -то́шаны; незак. (разм.).

1. што. Ірваць без разбору, псуючы і спусташаючы.

Л. гарох.

Л. яблыкі.

2. што. Знішчаць безразважна, спусташаць.

Л. лес.

3. перан., каго-што. Біць, лупцаваць.

Л. посуд.

Дзед пачаў л. хлопцаў кульбай.

4. Рабаваць.

|| зак. златашы́ць, -ташу́, -то́шыш, -то́шыш; -то́шаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прачаса́ць¹, -чашу́, -чэ́шаш, -чэ́ша; -чашы́; -часа́ны і -чэ́саны; зак., што.

1. Апрацаваць часаннем (валакно).

П. лён.

2. перан. Пільна агледзець, абследаваць або абстраляць (якую-н. прастору, участак).

Пяхота прачасала лес.

|| незак. прачэ́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прачэ́сванне, -я, н. і прачо́ска, -і, ДМ -чо́сцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

самахо́дам, прысл.

1. Механічна (пра падачу разца або дэталі ў станках) (спец.).

2. 3 дапамогай уласнага рухавіка, без пабочнай цягі.

Камбайн ідзе с.

3. Рухаючыся сілай цячэння ракі (пра плыты, сплаўны лес).

Раней плыты маглі ісці с.

4. Уласнымі нагамі, пехатой (разм.).

Ён будзе дабірацца с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

уцячы́², уцяку́, уцячэ́ш, уцячэ́; уцячо́м, уцечаце́, уцяку́ць; уцёк, уцякла́, -ло́; уцячы́; зак.

1. Паспешліва пайсці адкуль-н., бягом накіравацца куды-н.

У. з дому.

2. Пайсці тайком адкуль-н., выратавацца ўцёкамі.

Мядзведзь зрабіў падкоп і ўцёк у лес.

У. з палону.

|| незак. уцяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)