тэрмая́дзерны, ‑ая, ‑ае.
Заснаваны на рэакцыі зліцця некаторых лёгкіх ядраў у больш цяжкія, якая адбываецца пры высокіх тэмпературах з вылучэннем велізарнай колькасці энергіі на працягу вельмі кароткага часу. Тэрмаядзерная энергія. Тэрмаядзерная рэакцыя. // Звязаны з выкарыстаннем энергіі, якая вылучаецца пры такіх рэакцыях. Тэрмаядзерны выбух. Тэрмаядзерная зброя. Тэрмаядзерная вайна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гратэ́ск
(фр. grotesque)
мастацкі прыём, заснаваны на паказе чаго-н. у празмерна фантастычным, пачварна-камічным выглядзе.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
збо́рны, -ая, -ае.
1. Які з’яўляецца месцам збору каго-н.
З. пункт.
2. Які складаецца з аб’яднаных у цэлае разнародных частак.
Зборная каманда (у спорце: з лепшых ігракоў розных каманд).
3. Састаўлены з асобных гатовых дэталей, элементаў; заснаваны на прымяненні такіх дэталей.
З. дом.
Зборныя канструкцыі.
Зборнае домабудаўніцтва.
4. Абагульнены, які адносіцца да многіх.
З. літаратурны вобраз.
5. У граматыцы — які абазначае сукупнасць прадметаў ці асоб, што ўспрымаюцца як адзінае цэлае.
Зборныя назоўнікі.
|| наз. збо́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АЎТЭНТЫ́ЧНЫ ТЭКСТ
(ад грэч. authentikos сапраўдны),
дакладны, заснаваны на першакрыніцы тэкст якога-небудзь дакумента, твора (складзены, як правіла, на інш. мове). У міжнар. праве — тэкст міжнар. дагавора, які дзяржавы — удзельніцы дагавору разглядаюць як асноўны, дакладны тэкст арыгінала. Калі дагавор складаецца на некалькіх мовах, то ўсе тэксты на гэтых мовах абвяшчаюцца аўтэнтычнымі.
т. 2, с. 123
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
бактэрыятэрапі́я
(ад бактэрыі + тэрапія)
метад лячэння, заснаваны на ўвядзенні ў арганізм аслабленых або мёртвых хваробатворных бактэрый ці процібактэрыяльных ядаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
маржыналі́зм
(ад фр. marginal — гранічны)
адзін з метадалагічных прынцыпаў палітэканоміі, заснаваны на выкарыстанні гранічных велічынь пры аналізе эканамічных з’яў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фідуцыя́рны
(ад фідуцыя)
заснаваны на даверы;
ф-ая эмісія — частка банкнотнай эмісіі, якая не забяспечана залатым запасам эмісійнага банка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
электрагастрагра́фія
(ад электра- + гастра- + -графія)
метад функцыянальнага даследавання страўніка, заснаваны на рэгістрацыі электрычных патэнцыялаў, што з’яўляюцца ў яго мышцах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эрміта́ж
(фр. ermitage = келля)
1) загарадны будынак, паркавы павільён;
2) музей мастацтва ў Санкт-Пецярбургу, заснаваны ў 1764 г.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пазіты́ўны 1, ‑ая, ‑ае.
1. Які заснаваны на фактах, на вопыце.
2. Дадатны; проціл. негатыўны. Побыт вёскі і мястэчка з яго пазітыўнымі і негатыўнымі бакамі, барацьба сялян з перажыткамі феадалізму і царскімі чыноўнікамі.. — вось тэмы коласаўскіх апавяданняў. «Полымя».
пазіты́ўны 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да пазітыва. Пазітыўныя фотаматэрыялы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)