плённасць, ‑і, ж.

Уласцівасць плённага. А на ліры звонкай струны гімн звінелі Пра красу і плённасць нашае зямлі. Гурло. Плённасць маладнякоўскага ўплыву на творчасць Змітрака Бядулі відаць перш за ўсё ў шырокім жыццёвым дыяпазоне яго паэзіі. Каваленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

правасхадзі́цельства, ‑а, н.

1. У дарэвалюцыйнай Расіі — тытулаванне некаторых вышэйшых чыноў і іх жонак (ужывалася з займеннікамі «ваша», «яго», «яе», «іх»).

2. Ужываецца ў сучаснай дыпламатычнай мове як форма звароту да кіраўнікоў і членаў урада замежных дзяржаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́жар, ‑а, м.

Разм. груб. Пражэрлівы, прагны да яды чалавек. [Касперыч] варушыў сківіцамі, як жорнамі, малоў сала і хлеб, а потым, таксама па-воўчы, глытаў іх. І вочы яго блішчалі, як у воўка.. — Ось прожар, дык прожар! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ражо́нчык, ‑а, м.

Памянш. да ражон; невялікі ражон. Калі катораму маці дасць у торбачку сала, то гэтае сала разразалі папалам і пяклі яго на ражончыках. Колас. Неўзабаве весела гарэў сушняк, сквірчэла і капала на ражончыках сала. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разла́саваць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., каго-што.

Разм. Узбудзіць, узмацніць у кім‑н. жаданне паласавацца, з’есці што‑н. смачнае. Разласаваць дзіця малінаю. // перан. Распаліць, узмацніць у кім‑н. жаданне, ахвоту да чаго‑н. Лёгкая пажыва разласавала яго.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

размеркава́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. размеркаваць, размеркавацца.

2. Спец. Працэс размяшчэння, раздзялення гатовага прадукта ў грамадстве, які вызначаецца вытворчымі адносінамі. Пры сацыялізме прынцыпам размеркавання з’яўляецца «ад кожнага па здольнасці, кожнаму — па яго працы». «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сантыме́нты, ‑аў; адз. няма.

Празмерная чуллівасць. Спаткаліся.. [Антон і Ларыса] нібы два даўнейшыя сябры: сардэчна, але без сантыментаў. Стаховіч. // Іран. Празмерна мяккае, нерашучае дзейнічанне. Сантыменты разводзіць. □ [Віктар Міхайлавіч:] — У мяне план, завод, яго слава, а вы хочаце, каб я займаўся сантыментамі. Скрыган.

[Фр. sentiment — пачуццё.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

старшынство́, ‑а, н.

Першынство перад іншымі па ўзросту або званню, становішчу і пад. [Янак:] — Гэта маміна і татава спальня. А тут мы спалі малыя.. А гэта — для гасцей. Як нікога не было, Стася займала яго, па старшынству. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суб’екты́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Пазбаўлены аб’ектыўнасці, аднабаковы; уласцівы толькі дадзенай асобе. Суб’ектыўны метад у філасофіі. Суб’ектыўная ацэнка.

2. Які мае адносіны да суб’екта, чалавека, да яго асобы, дзеяння, паводзін. Суб’ектыўныя прычыны. Суб’ектыўныя перажыванні. // Прадузяты, знарочысты. Суб’ектыўныя адносіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сюзерэ́н, ‑а, м.

1. У сярэднія вякі ў Заходняй Еўропе — буйны феадал, які з’яўляўся гасударом у адносінах да залежных ад яго васалаў.

2. У міжнародным праве — дзяржава, у адносінах да якой іншая дзяржава знаходзіцца ў васальнай залежнасці.

[Фр. suzerain.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)