гіпатэтычныя часціцы, якія заўсёды рухаюцца з хуткасцю, што перавышае хуткасць святла ў вакууме.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фотарэактыва́цыя
(ад фота- + фр. reactif = які процідзейнічае)
аслабленне шкоднага ўплыву ультрафіялетавых прамянёў пры дзеянні на арганізм бачнага святла.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
этыялі́раваны
(ад фр. étioler = рабіць бледным, кволым);
э-ыя расліны — расліны, якія выраслі пры нястачы святла, у цемнаце.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ля́мпа, ‑ы, ж.
1. Прыбор для штучнага асвятлення з дапамогай электрычнага току, спальвання газы, нафты і пад. Настольная лямпа. □ На стале гарэла лямпа пад светлым абажурам і ляжала разгорнутая кніга, якую чытаў настаўнік.Колас.Дзве вісячыя лямпы задыхаліся ўгары ад сціснутага паветра, міргалі.Васілевіч.
2. Прылада для асвятлення або награвання спецыяльнага прызначэння на розных вытворчасцях. Паяльная лямпа. Шахцёрская лямпа.
•••
Катодная лямпа — устарэлая назва электроннай лямпы.
Кварцавая лямпа — электрычная лямпа ў выглядзе невялікага балона з кварцавага шкла для атрымання ультрафіялетавых прамянёў, якая выкарыстоўваецца ў медыцыне, сельскай гаспадарцы і інш.
Лямпа дзённага святла — разнавіднасць люмінесцэнтнай лямпы, якая выпраменьвае святло, падобнае на дзённае.
Лямпа напальвання — электрычная лямпа, крыніцай святла якой з’яўляецца свячэнне напаленай токам тугаплаўкай, звычайна вальфрамавай ніці.
Неонавая лямпа — крыніца аранжава-чырвонага святла, якое выпраменьваецца ў выніку электрычнага разраду паміж электродамі ў неоне, якім запоўнена лямпа.
Электронная лямпа — вакуумная прылада для атрымання або ўзмацнення электрамагнітных ваганняў, якая прымяняецца ў радыётэхніцы, тэлемеханіцы і пад.
Электрычная лямпа — тое, што і лямпа напальвання.
[Фр. lampe.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зацямне́ннен.
1. Verdúnk(e)lung f -, -en; мед. Verscháttung f -, -en;
2. (маскіроўкасвятла) Verdúnk(e)lung f;
3.перан.разм. Géistesverwírrung f -;
зацямне́нне розуму Bewússtseinstrübung f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
2. Святло ад якой‑н. крыніцы. Дзённае асвятленне. Электрычнае асвятленне.
3. Сукупнасць прылад святла. Правесці электрычнае асвятленне.
4.перан. Растлумачэнне, дэтальны разгляд чаго‑н. Навуковае асвятленне пытання. Негатыўнае асвятленне. Знайсці шырокае асвятленне ў друку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяплі́ца, ‑ы, ж.
Цёплае памяшканне з празрыстым дахам і сценамі для вырошчвання круглы год агародніны, кветак, пладоў і пад. або для зімоўкі паўднёвых раслін. Штучныя крыніцы святла даюць магчымасць вырошчваць гародніну ў цяпліцах узімку.«Беларусь».Пад шклянымі дахамі цяпліц цяпер вырошчваецца шмат буракоў, салаты.«Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апты́чны
(гр. optikos)
1) звязаны з оптыкай2 (напр. а. прыбор, а-ае шкло);
2) светлавы, звязаны з адбіццём і праламленнем прамянёў святла (напр. а-ыя з’явы).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ГЕЛІЯФІ́ТЫ
[ад гелія... + ...фіт(ы)],
расліны, якія прыстасаваліся да жыцця пры вял. колькасці сонечнага святла (святлолюбівыя расліны). У цяні выяўляюць прыкметы прыгнечанасці. У геліяфітаў высокая інтэнсіўнасць фотасінтэзу: гэты працэс пачынае пераважаць над працэсам дыхання пры высокім асвятленні (хвоя звычайная, бяроза бародаўчатая, дуб звычайны, лістоўніца, пшаніца, падбел і інш.).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВЯРЧА́ЛЬНЫЯ СПЕ́КТРЫ,
спектры электрамагнітнага выпрамянення малекул, абумоўленага вярчэннем малекулы як цэлага. Складаюцца з асобных амаль роўнаразмешчаных ліній, на якія распадаюцца, напр., палосы вагальных спектраў. Назіраюцца таксама ў мікрахвалевай вобласці, далёкай інфрачырвонай вобласці і ў спектрах камбінацыйнага рассеяння святла. Гл. таксама Інфрачырвоная спектраскапія, Малекулярныя спектры.