катылаза́ўры

(н.-лац. catylosauria, ад гр. kotyle = чашка + sauros = яшчарка)

атрад прымітыўных вымерлых паўзуноў, якія існавалі ў пермскі перыяд палеазою і трыясавы перыяд мезазою.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэво́нскі

(ад дэвон);

д. перыяд — тое, што і дэвон.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ю́рскі

(ад юра);

ю. перыяд — тое, што і юра.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

жыро́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Палітычная групоўка ў перыяд французскай буржуазнай рэвалюцыі 18 ст., якая выражала інтарэсы буйной буржуазіі і перайшла на бок контррэвалюцыі. // перан. Пра буржуазную партыю, схільную да здзелкі з контррэвалюцыяй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падсо́сны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Якую ссе дзіцяня. Падсосная свінаматка. Падсосныя кабылы. // Такі, які ссе матку (пра парасят, цялят і пад.). Падсосныя парасяты.

2. Звязаны з адкормам маладняку малаком матак. Падсосны перыяд. Падсосны метад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

камуні́зм, -у, м.

Грамадска-эканамічная фармацыя, заснаваная на пабудове бяскласавага грамадства з агульнай уласнасцю на сродкі вытворчасці і з поўнай сацыяльнай роўнасцю ўсіх членаў грамадства, а таксама навуковая тэорыя стварэння такой фармацыі.

Навуковы к.

○

Ваенны камунізм — часовая эканамічная палітыка савецкай улады ў перыяд Грамадзянскай вайны (1918—1920 гг.) і ваеннай інтэрвенцыі.

|| прым. камуністы́чны, -ая, -ае.

К. светапогляд.

Камуністычная партыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ме́дны, -ая, -ае.

1. гл. медзь.

2. Які мае адносіны да здабычы і апрацоўкі медзі.

Медная прамысловасць.

3. Зроблены з медзі.

Медныя грошы.

4. Колеру медзі, чырвона-жоўты.

М. твар ад прыморскага загару.

○

Медны век — пераходны перыяд ад неаліту да бронзавага веку, калі пачынаюць з’яўляцца металічныя вырабы з медзі.

◊

Медны лоб (разм., пагард.) — пра ўпартага, бесталковага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пара́, -ы́, мн. по́ры, пор і по́раў, ж.

1. Час, перыяд, тэрмін.

Летняя п.

Без пары (дачасна). Да гэтай пары (да гэтага часу). Да пары да часу (пакуль што). З той пары (з таго часу, моманту). Не ў пару (не ў час, недарэчы). У пару (у час, своечасова).

2. у знач. вык. Настаў час для чаго-н.

П. дадому.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

рата́цыя, -і, ж.

1. Паслядоўнае чаргаванне, змена элементаў якой-н. структуры; абнаўленне складу каго-, чаго-н.

Р. песень на радыёстанцыі.

Р. кадраў.

Арганізатары турніру правялі ратацыю ўдзельнікаў.

2. Перыяд часу, на працягу якога ўсе палі якой-н. гаспадаркі павінны быць заняты культурамі ў адпаведнасці з севазваротам (спец.).

3. Ратацыйная друкарская машына.

|| прым. ратацы́йны, -ая, -ае.

Ратацыйная працэдура.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

цвет, -у, М цве́це, м.

1. зб. Кветкі на раслінах і дрэвах у перыяд цвіцення.

Цвету было многа на яблыні, а яблыкаў няма.

Ліпавы ц. лечыць прастуду.

2. Час цвіцення.

Здарылася гэта, калі вішні былі ў цвеце.

3. перан., чаго. Лепшая, перадавая частка чаго-н.

Ц. моладзі.

4. перан. Росквіт сіл, гады маладосці.

Памёр у цвеце сіл.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)