Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Лоша ’ласіца, самка лася’, ’поўная жанчына’ (Сержп. Грам.; ТС; хойн., Мат. Гом.; Карловіч), лошу́к, лошачок ’малады лось’, лошэня́ ’ласяня’ (ТС). Рус.сімб.ло́ша ’тс’, наўг.Лоша — назва рэчкі; польск.łosza ’самка лася’, łoszyca ’тс’. Паўн.-слав.olsьja (з суф. ‑ja). Да лось (гл.). Не выключана і пазнейшае ўтварэнне з памяншальным суфіксам ‑ша.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маладу́ха ’маладзіца’, ’маладая, нявеста’ (ТСБМ, Бес., Грыг., Сл. Брэс., Гарэц., Нас., Шат., Касп., Бяльк., Мат. Гом., Растарг.; віл., З нар. сл.; Яруш., ТС). Укр.молоду́ха ’нявеста’, рус.молоду́ха ’маладзіца’, ’маладая жанчына, дзяўчына’, ’нявестка’, польск.młoducha ’маладая жанчына’, ’маладзіца’, славац.mladucha ’маладая напярэдадні і ў дзень вяселля’. Паўн.-слав.molduxa. Да малады́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыро́стак ’малады парастак расліны’ (ТСБМ), ’тое, што прырошчана’ (Ласт.), прыро́станы ’прырослы’ (ТС), сюды ж прыро́сток ’прыток ракі, ручая’ (Клім.). Да прырасці́, гл. расці; параўн. рус.дыял.приро́сток ’цяля’, укр.приро́сток ’прыплод’, славен.prirástek ’прырост’, балг.прира́стък ’нешта прырослае, адростак’ і пад. Паводле БЕР (5, 731), агульнаславянскія аддзеяслоўныя ўтварэнні, спецыфічныя для асобных славянскіх моў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кавале́р
(польск. kawaler < фр. cavalier, ад іт. cavaliere)
1) член рыцарскага ордэна ў перыяд сярэдневякоўя;
2) мужчына, які танцуе ў пары з дамай, суправаджае яе на прагулцы і г. д.;
3) нежанаты малады чалавек;
4) асоба, узнагароджаная ордэнам.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
памаладзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Набыць больш малады выгляд; адчуць сябе маладзейшым. Сымон расправіў плечы і адразу нібы падрос, памаладзеў.Шашкоў.Быццам памаладзееш, як нагаворышся аб далёкім ды навекі блізкім юнацтве.Кулакоўскі./ Аб вясенніх зменах у прыродзе. Новай, пахучай траўкаю зазелянелі дарогі і сцежкі ў полі. Памаладзелі гаі і лясы.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыве́тлівы, ‑ая, ‑ае.
Добразычлівы, гасцінны; ветлівы. Крышачку ўзрушаныя, узаемна прыветлівыя, настаўнікі жартамі сустракалі кожнага свайго калегу.Шамякін.// Які выяўляе добразычлівасць, гасціннасць. Прыветлівая ўсмешка. Прыветлівыя словы. □ Малады настаўнік з прыветлівым тварам і вясёлым, добрым смехам адразу спадабаўся Міхасю.Колас.//перан. Які прыцягвае, вабіць да сябе. Святлом прыветлівым, знаёмым [агні інтэрната] Мігаюць, вабячы здалёк.Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыле́сак, ‑ску, м.
Малады, дробны лес, які расце каля старога. А тым часам пачаўся лес, — спачатку кусты на куп’і, пасля прылесак — бярозкі, дубкі, алешнік, елачкі, быццам квактухі сядзяць.Брыль.Сцежка, павіляўшы па жыце, шмыганула ў прылесак маладога грабу і арэшніку, прашылася праз гушчар і выбегла на выезджаную лясную дарогу.Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плюшча́к ’пустое насенне (у гарбузах), зярняткі ў коласе’ (ТС; жытк., Нар. словатв.), рус.дыял.плюшчацца ’няспелы стручок гароху, бобу’. Магчыма, да плюска/ (гл.); паводле БЕР (5, 383), балг.плюски ’боб ці гарох з малымі гарошынамі, малады боб ці гарох’ мелі ў якасці зыходнага значэнне ’пухір’, бо яны мяккія і сакавітыя. Малаверагодна: хутчэй да плюшчыць. сплюшчаны ’пляскаты’, параўн. плашчак3.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сінь ‘малады (малы) шчупак’ (ТС, Сл. Брэс.), сі́ніца ‘тс’ (Сл. Брэс.), сіню́к (Жд. 1, Дразд.), сінчу́к ‘тс’ (Мат. Гом.), сіня́ўка ‘тс’ (ТС, Янк. 2, Сцяшк. Сл.), сі́ні, сі́ненькі ‘тс’ (ТС). Да сіні (гл.), назва паводле цёмнага колеру. Параўн.: “для рыб характэрна… змена лускі на працягу жыцця — ад светлых таноў да больш цёмных” (Усачова, Слав. ихт. терм., 163).