БРАШО́Ў

(Braşov),

горад у цэнтр. ч. Румыніі. Адм. ц. жудэца Брашоў. Засн. ў 1211. 323,8 тыс. ж. (1993). Буйны вузел чыгунак і аўтадарог. Другі (пасля Бухарэста) прамысл. цэнтр краіны, які ўключае больш за 10 гарадоў-спадарожнікаў. Разнастайнае машынабудаванне (у т. л. аўта-, трактара-, прыладабудаванне), хім. (нафтахім., гумавая), парфумерна-касметычная, цэм., дрэваапр., тэкст. (пераважна шарсцяная), гарбарна-абутковая, харч., паліграф. прам-сць. Турызм. Ун-т. Гатычная «горная царква» 14—15 ст., цытадэль 17 ст.

т. 3, с. 255

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БУРЭЯ́,

рака, левы прыток Амура, у Хабараўскім краі і Амурскай вобл. Расійскай Федэрацыі. Даўж. 623 км. Пл. басейна 70,7 тыс. км². Утвараецца пры зліцці Правай Бурэі і Левай Бурэі. У верхнім цячэнні горная рака, у сярэднім пераразае адгор’і хр. Турана і цячэ ў вузкай даліне, у нізоўях цячэ па Зейска-Бурэінскай раўніне. Асн. прытокі: Німан, Туюн (справа), Ургал, Тырма (злева). Сярэдні расход вады 940 м³/с. Сплаўная. Суднаходства на 197 км ад вусця.

т. 3, с. 356

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

баксі́т

(фр. beauxite, ад Beaux = назва мясцовасці на поўдні Францыі)

асадачная горная парода, якая складаецца з гідравокіслаў алюмінію і вокіслаў жалеза з рознымі дамешкамі; алюмініевая руда.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

га́бра

(іт. gabbro, ад Gabbro = назва горада ў Італіі)

магматычная горная парода цёмнага колеру, якая складаецца з плагіяклазу і піраксену, выкарыстоўваецца як будаўнічы і абліцовачны матэрыял.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лампрафі́р

[ад гр. lampros = бліскучы + (por)phyreus = пурпуровы]

жыльная магматычная горная парода, якая складаецца з палявога шпату і павышанай колькасці (не менш за 30%) каляровых мінералаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

парфіры́т

(гр. porphyrites = падобны да пурпуру)

магматычная горная парода, у якой вялікія крышталі плагіяклазу або піраксену змяшчаюцца ў дробназярністай масе гэтых жа мінералаў і хларытызаванага шкла.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сіені́т-парфі́р

(ад сіеніт + парфір)

субвулканічная або жыльная горная парода сіенітавай групы, якая складаецца пераважна з буйных крышталёў калій-натрыевых палявых шпатаў, амфіболу або манакліннага піраксену.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Анды (горная сістэма) 1/52—53 (укл.), 338—339, 421, 422; 2/102; 3/24, 263, 572; 5/440; 8/324

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

serpentine

[ˈsɜ:rpənti:n]

1.

adj.

1) вужа́чы, як вужа́ка

2) зьвілі́сты, пакруча́сты

the serpentine course of a creek — зьвілі́стая плынь ручая́

3) хі́тры, няшчы́ры, здра́дніцкі, верало́мны

a serpentine suggestion — няшчы́рая пара́да

2.

n.

1) сэрпанты́н -у m., зьвілі́стая го́рная даро́га

2) сэрпэнты́н -у m. (мінэра́л)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пясо́к, ‑ску, м.

1. Горная парода, якая складаецца з асобных вельмі дробных часцінак кварцу або іншых цвёрдых мінералаў. Жоўты пясок.

2. пераважна мн. (пяскі́, ‑оў). Вялікія масівы, прасторы такой пароды. Пяскі пустыні. // Пра глебу з вялікай колькасцю такой пароды. Пачынаецца пясок, на ім без краю хвойны лес. Чорны. — На нашых пясках не скора разбагацееш, — дапамагаў гараваць старшыні Антось Жыгалка. Дуброўскі.

•••

Цукровы пясок — цукар у дробных крупінках, крышталіках у адрозненне ад рафінаду.

Пабудаваць на пяску гл. пабудаваць.

Пясок сыплецца з каго — пра вельмі старога, нядужага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)