Verbum

падкрэ́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што.

1. Правесці рыску пад чым-н.

П. галосныя ў словах.

2. перан. Асабліва выдзеліць, звяртаючы ўвагу на што-н.

П. сваю думку.

П. адмоўныя рысы героя.

|| незак. падкрэ́сліваць, -аю, -аеш, -ае; наз. падкрэ́сліванне, -я, н.

машта́б, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Адносіны даўжыні лініі на карце, глобусе, чарцяжы і пад. да даўжыні ў натуры.

М. — дваццаць пяць кіламетраў у адным сантыметры.

2. перан. Размах, значэнне.

Шырокі м. будаўнічых работ.

У сусветным маштабе.

|| прым. машта́бны, -ая, -ае.

напатка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Ідучы, едучы, сустрэцца з кім-н., трапіцца каму-н. насустрач.

Па дарозе яму напаткаўся паляўнічы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сустрэцца, трапіцца пры чытанні, у рабоце і пад.

У кнізе нечакана напаткаліся цікавыя звесткі.

дэса́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Высадка войск на тэрыторыю праціўніка.

Зрабіць д.

2. Войскі, высаджаныя з караблёў, самалётаў і пад. на тэрыторыю праціўніка для баявых аперацый.

Марскі д.

Паветраны д.

Высадзіць д.

|| прым. дэса́нтны, -ая, -ае.

Дэсантныя войскі.

жгут, -а́, М жгуце́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Эластычная гумавая трубка, бінт або іншы прадмет для перавязвання канечнасці, каб спыніць кровацячэнне.

Налажыць ж.

2. Туга скручаны кавалак тканіны, пучок саломы і пад.

Саламяны ж.

|| памянш. жгу́цік, -а, мн. -і, -аў, м.

забра́цца, -бяру́ся, -бярэ́шся, -бярэ́цца; -бяро́мся, -бераце́ся, -бяру́цца; -бяры́ся; зак.

1. Залезці куды-н. (уверх, углыб); пранікнуць.

З. на вяршыню гары.

З. пад коўдру.

З. ў чужы агарод.

2. Зайсці, заехаць куды-н. далёка.

З. на край свету.

|| незак. забіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

запле́сці, -пляту́, -пляце́ш, -пляце́; -пляцём, -плецяце́, -плятуць; -пляці́; -пле́цены; зак., што.

1. Перавіваючы, сплесці.

З. касу.

2. Плетучы, закрыць (адтуліну, дзірку і пад.).

З. дзірку ў плоце лазой.

3. Пакрыць густым перапляценнем чаго-н.

Хмель заплёў усю агароджу.

|| незак. заплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

гла́дкі, -ая, -ае.

1. Роўны, без упадзін і выступаў.

Г. стол.

Гладкая пляцоўка.

2. перан. Просты, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.).

Г. стыль.

Лектар гаварыў гладка (прысл.).

3. Сыты, адкормлены (разм.).

Гладкія коні.

Г. пан.

|| наз. гла́дкасць, -і, ж.

гняздзі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., гняздзіцца; незак.

1. Віць гнёзды, жыць (пра птушак).

Ластаўкі гняздзяцца пад страхой.

2. перан. Мець прытулак, прыстанішча (пра людзей, жывёл).

Г. ў пакойчыку.

3. перан. Моцна трымацца, памнажацца (пра думкі).

У душы гняздзіліся трывожныя думкі.

грыбо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.

1. гл. грыб.

2. Мікраарганізм, які адносіцца да грыбоў, выклікае захворванне скуры і інш.

3. Збудаванне ў форме грыба для адпачынку, сховы ад сонца, дажджу і пад.

|| прым. грыбко́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Грыбковыя захворванні.