дзя́куй, часц.

1. каму і без дап. Ужыв. як выражэнне падзякі; дзякую.

Д. таварышам, што дапамаглі.

Д. за хлеб-соль.

2. у знач. наз. дзя́куй, нескл., м. і н. Падзяка, удзячнасць.

Вялікі (вялікае) д.

Партызанам — народны д.!

◊

Дзякуй (дзякаваць) богу (разм.) — добра, нядрэнна.

Дзякуй за ласку (разм., іран.) — ужыв. як выражэнне нязгоды з чыёй-н. непрымальнай прапановай.

За дзякуй (разм.) — дарма, бясплатна (рабіць што-н.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Круглаватае ці авальнае суквецце і плод хваёвых і некаторых іншых раслін, пакрыты луской.

Яловая ш.

Хваёвая ш.

Альховая ш.

Кедравая ш.

2. Круглаватая выпукласць, бугор.

На лбе ўскочыла ш.

3. Пра важную, значную, уплывовую асобу (разм., іран.).

Ён там важная ш.

|| прым. шы́шачны, -ая, -ае (да 1 знач.) і (у некаторых спецыяльных назвах) шы́шкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

двуко́ссе н лінгв Ánführungsstriche pl;

◊ вучо́ны ў двуко́ссі ein sógenannter Geléhrter, Pséudogelehrter (sub) m -en, -en (іран)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

калі́ф м гіст Kalíf m -en, -en;

◊ калі́ф на гадзі́ну іран Kalíf auf kúrze Dáuer; kúrzlebiger Gebíeter

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кар’еры́ст Karri¦eríst m -en, -en, Stréber m -s, -; Karri¦éro m -s, -s (разм); Póstenjäger m -s, - (іран)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

свято́ша м, ж іран Schéinheilige (sub) m, f -n, -n; Frömmler m -s, -; Frömmlerin f -, -nen (жанчына)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

даслужы́цца, ‑служуся, ‑служышся, ‑служыцца; зак.

1. Службай дабіцца, дамагчыся якога‑н. звання, пасады і пад. Даслужыцца да маёра. □ Ні да якіх чыноў .. [Лук’янскі] не даслужыўся, медалёў не зарабіў. Чорны.

2. Разм. іран. Адмоўнымі паводзінамі давесці сябе да непрыемных вынікаў, паклікаць бяду, кару. Даслужыўся, што з работы выгналі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фабрыка́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Капіталіст — уладальнік фабрыкі (у 1 знач.). Цар і царскія міністры, фабрыкант, банкір і пан Забіралі ўсё дачыста У рабочых і сялян. Грахоўскі.

2. перан.; чаго. Іран. Той, хто фабрыкуе што‑н.; стваральнік і распаўсюджвальнік чаго‑н. Фабрыкант маны і розных чутак.

[Лац. fabricans, fabricantis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кумі́р 1 ’прадмет пакланення’ (ТСБМ). Запазычанне са ст.-слав. коумиръ (< іран., параўн. асет. gumeri ’волат, ідал’) (Шанскі, 2, 8, 443; Абаеў, 1, 530).

Кумі́р 2 ’каўнер (кашулі, сарочкі)’ (Нар. словатв.). Да каўнер (гл.). Параўн. укр. ковнір > ковмір > комір.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЕДЫ́Н

(Hedin) Свен Андэрс (19.2.1865, Стакгольм — 26.11.1952),

шведскі падарожнік. У 1893—1902 даследаваў Тыбет і ПнЗ Цэнтр. Азіі. У 1905—08 з Трапезунда (цяпер г. Трабзон, Турцыя) праз Паўн.-Усх. Іран, Кашмір дасягнуў вытокаў рэк Брахмапутра і Сатледж. Адкрыў Гандысышань. У 1923 здзейсніў кругасветнае падарожжа праз Паўн. Амерыку, Японію, Манголію і Сібір. У 1927—35 вывучаў Кітай, Манголію, Зах. Тыбет і Усх. Туркестан.

т. 5, с. 132

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)