папуры́

(фр. pot-pourri = мяшаная страва, усякая ўсячына)

1) музычная п’еса галоўным чынам для эстраднага або духавога аркестра, складзеная з папулярных матываў;

2) перан. мешаніна, сумесь розных рэчаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

прэпарава́ць, прэпары́раваць

(лац. praeparare = гатаваць)

1) апрацоўваць жывёльны або раслінны арганізм для вырабу з яго прэпаратаў;

2) перан. падрыхтоўваць што-н., апрацоўваючы пэўным чынам (напр. п. аўтарскі тэкст).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Крэп ’тканіна з шурпатай паверхняй, вытканай асобым чынам’, ’празрыстая гафрыраваная тканіна чорнага колеру’ (ТСБМ). Франц. crêpe (там жа, 2, 746). Запазычанне праз рус. креп з французскай мовы (Шанскі, 2, 8, 383).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сухапу́т 1 ’худы, нязграбны, гультаяваты чалавек’ (Ян.). Вытворнае ад сухі (гл.) пад уплывам страхапуд, гл.

Сухапу́т 2 ’агаткі, Antennaria Yaertn.’ (гродз., Кіс.). Няясна; відаць, нейкім чынам звязана з наступным словам, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АКАЛО́ДАК,

акалотак, 1) у Рас. імперыі частка (раён) горада, якая замацоўвалася за паліцэйскім чынам (акалодачным наглядчыкам) для адм. і паліт. нагляду за насельніцтвам. Сістэма акалодачнага паліцэйскага нагляду ўведзена паводле паліцэйскай рэформы 1862, была адным з яе элементаў; існавала да 1917.

2) Лекарскі пункт пры вайсковых часцях, падраздзяленнях, лазарэтах у царскай арміі.

т. 1, с. 183

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

насту́пны fólgend, nächst;

насту́пны дзень der nächste [fólgende] Tag;

насту́пным ра́зам das nächste Mal;

хто насту́пны? wer ist der Nächste?;

насту́пны, калі́ ла́ска! der Nächste bitte!;

насту́пным чы́нам fólgendermaßen, wie folgt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

падмяні́ць, -мяню́, -ме́ніш, -ме́ніць; -ме́нены; зак.

1. каго-што. Тайна, непрыкметна або незнарок замяніць другім; перайначыць нейкім чынам.

П. кнігу.

П. шапку.

Хлопца нібы падмянілі: стаў зусім іншы (перан.).

2. што. Напоўніць іншым зместам.

П. шчырую размову выкрыкамі.

3. каго (што). Замяніць на кароткі час (разм.).

П. вартавога.

|| незак. падме́ньваць, -аю, -аеш, -ае і падмяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. падме́на, -ы, ж. і падме́н, -у, м.

|| прым. падме́нны, -ая, -ае (да 3 знач.).

П. пастух.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Табо́рак, табо́рка ’маленькая табурэтка’ (Сцяшк.). Гіпакарыстычная трансфармацыя табурэ́тка (гл.): усячэнне часткі асновы, асэнсаванай як суфікс, з адначасовым перасоўваннем націску на “ўзноўлены” такім чынам корань і пашырэннем (у → о) націскнога галоснага. Гл. табурэт.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

апеля́цыя, ‑і, ж.

1. Скарга ў вышэйшую інстанцыю на рашэнне ніжэйшай.

2. Зварот да каго‑, чаго‑н. дзеля падтрымкі, спачування і пад. Апеляцыя да братоў па крыві была, такім чынам, апеляцыяй да братоў па барацьбе, у якіх паэт шукаў падтрымкі, разумення і спагады. Лойка.

[Лац. apellatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёд, ‑у, М ёдзе, м.

1. Хімічны элемент, рэчыва ў выглядзе цёмна-шэрых крышталяў з металічным бляскам, якое здабываецца галоўным чынам з попелу некаторых марскіх водарасцей.

2. Спіртавы раствор гэтага рэчыва, які выкарыстоўваецца ў медыцыне. Медсястра таропка змазала ёдам скуру навокал раны. М. Ткачоў.

[Ад грэч. ioedēs — фіялетавы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)