Гера́нь ’герань’ (БРС). Запазычанне з рус. гера́нь ’тс’, якое ўзята з ням. Geranium, Geranie (< лац.) або прама з лац. geranium. Фасмер, 1, 402; падрабязна Шанскі, 1, Г, 58.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лату́хаць ’рабіць шумлівы стук’ (КЭС, лаг.). Гукапераймальнае, як полац. лататух‑лататух ’гук, які ўтвараецца пры руху з падскокамі’. Параўн. лататы, а таксама рус. лотоха, лотыхать (Фасмер, 2, 523).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лязг ’ляск’, ля́згаць ’утвараць ляск’, ’біць у далоні, пляскаць’ (ТСБМ), полац. ’біць лыжкай па галаве’ (Нар. лекс.). Гукапераймальнае (Праабражэнскі, 1, 497; Фасмер, 2, 550). Гл. таксама лёскат, ляск.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мадзя́ра ’страхоцце, пачвара’ (ТС). Узыходзіць да паўд.-рус. мажа́ры < маза́рки ’старыя могілкі’, якое з усх.-цюрк., казах., туркм., узб. mazar ’магіла, могілкі’ (Радлаў, 4, 2056; Фасмер, 2, 557).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Майня́ ’сярэдняя частка невада ў выглядзе мяшка’ (Яшкін, З жыцця) — у выніку распадабнення зычных ‑тн‑ > ‑йн‑. Да матня́ (гл.). Укр. палт., рус. матня́ ’тс’ (< мата́цца). (Фасмер, 2, 582).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
На́ўзні́ч ’наўзнак’ (ТСБМ, Растарг.), рус. навзник, навзничь ’тс’. Да ні́каць, ні́кнуць ’схіляцца’, ніц тварам уніз’, ’адваротны бок тканіны’, нічма́ ’ніц’, славен. vnic ’наадварот, наўзнак’, гл. Фасмер, 3, 34.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падмётак ’падносак’ (Янк. 1, Жыв. сл.), падмёткі ’тс’ (Тарнацкі, Studia, Бяльк.). Калька рус. подмётка, якое ад падмёт ’падкладка’ < подметать ’подшыць падкладку’. Аб рус. слове гл. Фасмер, 3, 298.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Папа́сці ’трапіць у цэль, дасягнуць якой-н. мэты, кінуўшы што-н., куды-н.; апынуцца дзе-н., трапіць куды-н.’ Прэфіксальны дэрыват ад пасці, паду (гл. Фасмер, 3, 327).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пара́д ’урачысты агляд войск’ (ТСБМ). З рус. пара́д ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 74), таксама, як і пара́дны, пара́днасць. Рус. з франц. parade < ісп. parada ’спыненне; месцазнаходжанне’ (Фасмер, 3, 203).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пардо́н ’прабачце, даруйце’ (ТСБМ), ’адпачынак” (мардуеся бес пардону дзень пры дні) (Мат. Гом.). Праз польск. pardon або рус. пардо́н ’тс’ з франц. pardon ’дараванне’ (параўн. Фасмер, 3, 205).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)