За́мша, замш ’від апрацаванай скуры’. Рус., укр. за́мша, польск. zamsz ’тс’, чэш. zámiš ’тс’, славац. zamša ’слой скуры пад верхнім слоем’. Ст.-рус. замша ’замша’ (1635 г.). Ст.-бел. замешъ, замшъ (з 1552 г.); замшовый (1540 г.) < с.-в.-ням. saemisch leder ’замшавая скура’, дзе saemisch < франц. chamois ’серна’ (?) праз польск. Фасмер, 2, 77; Шанскі, 2, З, 48. Там прыводзяцца іншыя версіі, якія прызнаюцца няўдалымі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
эндадэ́рма
(ад энда- + дэрма)
1) слой клетак у сцёблах і каранях раслін, які акружае ўсе ўнутраныя тканкі;
2) тое, што і энтадэрма 2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
зрэз, зразу, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. зразаць — зрэзаць (у 1 знач.).
2. Месца, па якім зрэзана, разрэзана што‑н. Чарада нізкіх, абкораных пнёў з кропелькамі смалы на врэзах разбягалася перад вачамі. Сачанка.
3. Тое, што зрэзана; зрэзаны слой, частка чаго‑н. Высушыць першы зрэз тытуню. // Спец. Самая тонкая пласцінка тканкі, выразаная з арганізма для вывучэння мікраскапічнай будовы гэтай тканкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глей, ‑ю, м.
1. Адклады на дне вадаёмаў, у састаў якіх уваходзяць найдрабнейшыя часцінкі мінеральных і арганічных рэчываў; іл. Азёрныя глеі, запаўняючыя большым або меншым слоем дно азёрнай катлавіны, складаюцца з сумесі арганічных і мінеральных часцінак. Прырода Беларусі.
2. Слой глебы светлай афарбоўкі, які ўтварыўся пад уплывам жыццядзейнасці анаэробных бактэрый. Сіняватая ад глею дарога ідзе паміж тарфянога балота і поля. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
на́маразь, ‑і, ж.
1. Асадак снегу, падобны на шэрань, які ўтвараецца ў сырое надвор’е на галінах, дроце і пад. Заглянуць з вуліцы ў хату ніхто не мог: шыбы пакрыліся тоўстым пластам намаразі. Шамякін. Сцены і столь зямлянкі пакрывала намаразь. Сіняўскі.
2. Слой лёду на чым‑н. З імглістага неба пасыпаліся крупы — дробна і спорна. Яны тоненька пазвоньвалі ў празрыстыя, з намараззю шыбы. Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
счаса́ць 1, счашу, счэшаш, счэша; зак., што.
1. Зняць часаннем; вычасаць. Счасаць пух з труса.
2. Апрацаваць. ачысціць часаннем (лён, шэрсць і пад.). Счасаць воўну.
счаса́ць 2, счашу, счэшаш, счэша; зак., што.
1. Зняць часаннем верхні слой чаго‑н. ці шурпатасць. Счасаць кару з бервяна. // Апрацаваць што‑н. часаннем. Счасаць няроўнае месца дошкі.
2. Зрасходаваць пры часанні. Счасаць паляна на стружкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тынко́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. тынкаваць.
2. Слой тынку на паверхні будынкаў, на столі і сценах унутраных памяшканняў. Тынкоўка паадвальвалася цэлымі лапінамі, падлога выгніла, маснічыны між падвалін пазападалі, і з правалін несла сырою парахнёю. Скрыган. Пакуль хлопцы збіралі па насілкі абабітую тынкоўку, .. [Зіновій Цімафеевіч] пераходзіў у другі пакой, і зноў чуўся яго бурклівы голас: — Дрэнь... Сыплецца, як парахня... Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
seam [si:m] n.
1. шво;
a flat seam шчы́льнае шво;
a closed seam патайно́е шво
2. прасло́йка, пласт, слой (у гліне, скале і да т.п.)
3. рубе́ц, шрам;
the seam of an old wound рубе́ц ад старо́й ра́ны
♦
be falling/coming apart at the seams infml разла́зіцца па швах
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
згры́зці сов.
1. (съесть грызя) сгрызть; сглода́ть; (верхний слой — ещё) обгры́зть;
2. (грызя, повредить поверхность чего-л.) изгры́зть; изглода́ть;
3. (грызя, свалить) перегры́зть;
бабры́ ~злі маладу́ю асі́нку — бобры́ перегры́зли молоду́ю оси́нку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пакрыццё ср.
1. (действие и материал) покры́тие;
асфа́льтавае п. даро́гі — асфа́льтовое покры́тие доро́ги;
2. (верхний слой, покрывающий что-л.) покро́в м.;
сне́жнае п. — сне́жный покро́в;
◊ пад ~ццём — (чаго) под покро́вом (чего)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)